فی الشرعیّات و ما یتعلق بها اوحدالدین کرمانی

زآن جان و جهان تا هوس[ی] در سر ماست این عقل عقیله از کجا درخور ماست مادام که خاک در او افسر ماست سلطان همه…

گر زانک تو را هست ز تحقیق خبر جز بر سر پول شرع مپسند گذر در صومعه چون تو بوی معنی یابی پس نام خرابات…

هر آبادی از غم او ویرانی است هر دانایی در ره او نادانی است وآن کاو گوید که سرّ سرّش دانم چون در نگری هنوز…

هستی تو همه، با تو برابر چه بود من هیچم و خود زهیچ کمتر چه بود بنگر که منم تو را و هستی تو مرا…

اندر ره عشق یادگر سر ننهند یا در ره بهبود قدم در ننهند تا سر نکنی چو شمع در آتش گم از نور تو را…

بر خاک در تو تحفه گر جان باشد همچون مثل زیره به کرمان باشد دین و دل و دنیا چو فدای تو کنند پای ملخ…

چندان برو این ره که دوی برخیزد ور هست دوی به رهروی برخیزد تو او نشوی ولی اگر جهد کنی جایی برسی کز تو توی…

در بندگیش ناخلفی می کردی زان بر در دشمنان او می گردی با این همه اینک دَرِ صلحش باز است گر توبه کنی بندهٔ خاصش…

در محنت اگر چه صبر ایّوبی به چون عشق به روی تست مغلوبی به هرگاه که از حجاب بیرون آیی ناچیز شود وجود محجوبی به…

سودای توم سر به جهان اندر داد نه مست و نه هشیار و نه غمگین و نه شاد سر در سر سودای تو خواهم کردن…

گر بد داند و گر نکو او داند گر جرم کند و گر عَفو او داند تا زنده ام از وفا نگردانم روی من بر…

ملک طلبش بهر سلیمان ندهند منشور غمش بهر دل و جان ندهند دنیا طلبان زآخرت محرومند کاین درد به طالبان درمان ندهند اوحدالدین کرمانی

یاری که وجود و عدمت اوست همه سرمایهٔ شادی و غمت اوست همه تو دیده نداری که بدو درنگری ورنه زسرت تا قدمت اوست همه…

او را به کف آور کم اینها همه گیر کز جمله گزیر است وزو نیست گزیر خود رابی او امیر عالم شده گیر هم او…

بر مردم اهل گر بد و نیک آید گه بسته شود کار و گهی بگشاید غم در دل تو حامله ورجای گرفت دلتنگ مشو بوک…

جز با تو حوالتت نباشد فردا جز فعل تو آلتت نباشد فردا بنگر که خدا با تو چه کرده است امروز آن کن که خجالتت…

در باغ طلب اگر نباتی یابی هر لحظه ازو تازه نباتی یابی خواهی که تو بی نفاذ ذاتی یابی بی مرگ بمیر تا حیاتی یابی…

در عشق هزار جان و دل بس نکند جان خود چه بود حدیث جان کس نکند این راه کسی رود که در هر قدمی صد…

شرط است مرا زخویشتن برگشتن با هر که کم از من است همسر گشتن نابالغی مرا مشوّش نکند دون القلتین است مکدّر گشتن اوحدالدین کرمانی

گر حکمت محض خواهی و علم اصول از لوح دلت بشوی این نقش فضول گر بی تکرار علم حاصل نشود پس عَلمنی چراست در شأن…

نه هر که میان ببندد از کفار است یا هر زاهد زسبحه برخوردار است چون دل به صفای حق نباشد روشن در گردن شیخ طیلسان…

آتش نزند در دل ما الّا او کوته نکند منزل ما الّا او گر جمله جهانیان طبیبم گردند حل می نکند مشکل ما الّا او…

ای از تو خرابی سبب آبادی وز یک غم تو هزار جان را شادی در بندگیت از دو جهان آزادم هرگز دیدی بنده بدین آزادی؟…

بر درگه کبریا تو جز شاه نئی دردا که تو خود طالب درگاه نئی سرمایهٔ هرچه هست جز سرّ تو نیست افسوس که از سرّ…

جز نیستی تو نیست هستی به خدا ای هشیاران خوش است مستی به خدا گر بت زبر ای حق پرستی روزی حقّا که رسی زبت…

در بندگیش اگر تو نیکو باشی فرمان ده این طارم نُه تو باشی اول قدم آن است که او را طلبی آخر قدم آن بود…

درمان غمت امید بی درمانی است راه طلبت بی سر و بی سامانی است سرمایهٔ جمله پای داران ارزد آن سر که در او مایهٔ…

صدق است که مرد را همی بخشد جان از صدق بود همیشه دشوار آسان ای دوست در آن کوش که صادق باشی از صدق ملک…

گر کم کوشی به کار خود گر بسیار جز کردهٔ او برون مَیا از سر کار بگذار تو اختیار و با خواجه بساز تو بنده…

می دان که اگر او دمی آن تو شود کار دل تو به کام جان تو شود خود را باشی تو را به خود باز…

آباد خرابات زمی خوردن ماست خون دو هزار توبه در گردن ماست زان می کنم این توبه و زان می شکنم کارایش رحمت از گنه…

از عالم کفر تا به دین یک نفس است وز منزل شک تا به یقین یک نفس است این یک نفس عزیز را خوار مدار…

ای آنک به توبه کرده ای عزم درست اسرار نهان توبه بشناس نخست مازار کسی را و مرنجان خود را از تو، به کسی بد…

بگریز ز خلق اگر توانی بگریخت در دامن حق اگر توانی آویخت در هر چه تو را مراد باشد دل بند ناچار تو را از…

چون از در او هیچ مرا نیست گزیر ای دل درِ او گیرو در آن درگه میر زنهار ازو بادگری روی مکن ما را درِ…

دانستن این حدیث کار دیده است سرگشته شد آن کس که ازین پرسیده است رهرو چو تویی و ره تو و منزل تو اشکال همین…

دل خوش کن و بر صبر گمار اندیشه یعنی که دگر به دل مدار اندیشه کو صبر و کدام دل، چه می گویی تو یک…

طاعت زگناه بیش می باید کرد وین توبه زمرگ پیش می باید کرد حق جلَّ جلالُه از آن مستغنی است این کار زبهر خویش می…

گر عُجب زموقف دلت دور شود حج تو و عمرهٔ تو مبرور شود یک وقفه طواف کعبهٔ امرش کن تا سعی تو در طواف مشکور…

هر چیز که او گفت چنان است همه آن است همه دگر گمان است همه این قدر یقین بدان که هر سود که هست گر…

احرام درش گیر و دلا فرمان کن واندر عرفات نیستی جولان کن خواهی که تو را کعبه کند استقبال مایی و منی را به منا…

از عقل مجرّد به دوایی نرسی بی شرع به برگی و نوایی نرسی شرع است که آن تو را رساند به خدا ورنی تو بدین…

ای دل نه تویی که در صفایی نرسی وز خوی بدت به آشنایی نرسی خورد و خورش ارچه عادت تست بدان هرگز تو بدین صفت…

بر حال منت دسترسی نیست که نیست واندر دلم از تو نفسی نیست که نیست تنها نه منم چنین که در جمله جهان زین سان…

ترسم که اگر در طلبش نشتابی بر آتش حسرت دل خود را تابی تا اینجایی ترک خوش آمد می کن تا هر چه به آمده…

در دل همه شرک و روی بر خاک چه سود با جسم پلید و جامهٔ پاک چه سود زهر است گناه و توبه تریاک وی…

دل در هوس تو چون بجنباند سر با باد هوای تو کرا ماند سر گر هر نفسی سری بخواهند از من خاکش بر سر هرک…

صبری که دلم بدو قوی بود برفت بس دیر به دست آمد و بس زود برفت هر چند که لاف پایداری می زد چون آتش…

گر مایهٔ همّت است در گوهر تو الّا به خدا فرو نیاید سر تو گردِ در حق طواف کن از سر صدق تا کعبه کند…

هر چند که عقل رهبر آگاه است اندر ره شرع پای او کوتاه است در بارگهی که شرع شاهنشاه است رهبر که نه پیروی کند…