Omar Haýýam Rubagylar

Meýliňçe bolmansoň dünýäniň käri, Bihudadyr pikriň-aladaň bary, Giç gelip-ir gitdik diýip, elmydam Biderek çekýäris gaýgy-azary.

Orazadyr, namaz göwnüme ýarap, Islegim bitdi diýp ýörerdim garap, Haýyp, ol täreti bir ýel syndyrdy, Orazamy bozdy bir ýuwdum şerap,

Şerap aşyklara deňizde saldyr, Meý akyl gyzynyň ýüzünde haldyr, Oraz aý içmedik, geçdi bihuda, Başram gijesidir, içsek halaldyr.

Ýeke kerpijim-de bolsa, men ony Ady ýaman meýe çalşaryn göni, «Hany ertirlige puluň?» – diýseler, Merýem dokan däldir selledir, dony.

Arman, bu ömrümiz geçdi biderek, Ajalyň elinden gandyr köp ýürek, Geçenleň halyny soraýyn diýsem, Gidenlerden ne nyşan bar, ne derek.

Bir ýaryň yşkynda ýanmasa ýürek, O hili ýürege «waý!» diýmekgerek. Ömrüňde şerapsyz geçse bir günüň – Ýokdur şol günüňden geçen biderek.

Bu gysga ömrümde men gamgyn bolman, Meýlisden, şatlykdan özge zat bilmen, «Alla saňa ynsap bersin» diýýärler, onuň öz-ä bermez, berse-de alman.

Diýýärler;Hezildir hüýr bilen jennet Men diýýän;Bar zatdan şerapdyr gymmat». Uzakdan hoş geler depregiň sesi, Nagtyny al, çekme nesýeden minnet.

Düýn agşam meý gaby urdum bir daşa, Serhoşdym men şonda, içipdim aşa, – Men-de, sen ýalydym, sen hem bir zaman Bolarsyň men kimin – diýdi…

Eý söýgülim, göwnüm üçin gel bäri, Islegmizçe çöz sen bir müşgil käri, Palçygmyzdan küýze ýasalmazdan öň Bir küýze meý getir, bar, biziň sary.

Gaýgy-gamy hergiz başa getirme, Hasrat çekip, laýa batyp oturma, Kitapdan, gözelden, gülzardan geçme, Şat geçir ömrüňi – gapyl ötürme.

Gözlerim syn edip her ýana bakar, Behiştdir – göklük düz, köwserdir – akar Söz açma dowzahdan, jennetdir – sähra, Otursaň ýar bilen janyňa ýakar.

Her kim öz şertinde berk dursa zyýat, Gül reňkli şerapdan dänmez ol aňsat, Oraz aý şert eden meý içmezlige, Namaz-orazadan goý bolsun azat!

Jahanda hakyky mahluk adamzat, Her kimiň pähmine girmez bu aňsat, Aňlaýyş meýinden bir ýuwdum içseň, Saýgarsyň mahlugyň haýsy kem, zyýat.

Men nädeýin, sen palçygmy ýuurdyä, Ýüň-ýüpegim baryn özüň egirddiň, Ýagşy-ýaman herne bizden çyksa-da, «Ýazgyt» diýip töweregme egirdň.

Meý guýaryn menlik gabyn özüne, Içerin ikisin yzly-yzyna, Ilki akla, dine üç talak berip, Soňra öýlenerin üzüm gyzyna.

Mydam meslik bolsun aşyklaň käri, Ýa perşan-diwana, bolmasyn ary, Saglykda her zadyň edýäs gamyny, Meslikde ne bolsa – bize bir bary.

Oýlanyp gör, başyň bolmasa haly, Öň näme getirdiň äkide ýaly, «Meý içmerin, ölüm bardyr» diýýärsiň, içseň-içmeseň-de ölersiň häli.

Şerap gup, ýeri däl her ýalan-çynyň, Bu gije meňkidir mäzleriň seniň, Geçeni, geljegi ýadyma salma, Pikrim – zülpüň ýaly çaşgyndyr meniň.

Taňry palçygmyzy eýlände başda, Her kime bir kysmat ýazanmyş başda, Meniň günälerim öz hökmi bolsa, Neçüýn magşar güni ýandyr ataşda.

Ýigitlik çagynda meý içen ýagşy, Hem içip, hüýr sypat ýar guçan ýagşy, Bu pany, wepasyz, harap dünýäde Wagtyň hoş, keýpiň kök şat geçen ýagşy.

Aý, ýyldyz döräli bäri adamzat, Görmediler meýden gowy hiç bir zat. Al şeraby satýanlara haýran men, Satyp näme alar, içgiden zyýat.

Bir küýzeçi gördüm düýn bazar güni, Palçygyň üstünden depýärdi göni. Bir zaryn ses bilen laý diýdi oňa: «Men-de sen ýalydym, horlama meni».

Bulut zar aglady gülzara gelip, Şerap iç, oturma saralyp-solup, Bu çemende bu gün biz oýnap gezsek, Erte çemenmizde kim gezer gülüp.

Diýýärler;Meretde meý içmek bijaý», Rejep aýynyä-da eýesi hudaý, Bu aýlar resuldyr, taňryňky bolsa, Oraz aý içeris – biziňki bu aý.

Dýnýäniň eşteri meý bilen sazdyr, Ýene bir ýagşy zat oňat owazdyr, Her näçe seretseň dýnýäň işine, Ýamanlyk bir gyşdyr, ýagşylyk ýazdyr.

Eý saky, meý getir, allaň haky üçin, Butlar döw, ýatyr allaň haky üçin, Sen dirilik suwy, biz teşne balyk, Bizi suwa ýetir, allň haky üçin.

Gaýgygamdan bir gün bolmadym azat, Bolmadym durmuşda bir salym hem şat, Köp zaman şägirdi bolup dünýäniň, Ahyr hem jahanda bolmadym ussat.

Göwnüm gulagyna söýledi pelek «Dünýäň işin menden görme, biderek», erkim bar bolsady bu dolanmakda, munça sergezdanlyk etmezdim gerek.

Her kimiň bar bolsa bir döwüm nany, Oturyp-turmaga bolsa mekany, Gul saklaman, gul hem bolman hiç kime, Ömür boýy şat geçirsin jahany.

Jahanda saýlantgy, eý zülpi tarym, Göz guwanjym, tende janym, sen barym, Eý söýgülim, jandan eziz bir zat ýok, Jandanda ýüz esse ezizsiň, ýarym.

Men bilmeýän taňry ýaradan wagty, Behiştmi, dowzahmy oň bellän bagty, Gülzarlykdameý, saz, gözel ýar bolsa, Nesýe behişt saňa – ber bu üç nagty.

Meý haram bolsa-da, içgin hemişe, Saz bilen içmegi edingin pişe, Damjasyn damdyrma, düýbüne çen iç, Düşäýse eliňe bir meýli çüýşe.

Mydam meýiň taryp baýdagyn gerdim, Meý esbabyn töweregme egirdim, Eý sopy, ussadyn ger dana bolsa, Bil, seniň ussadyň – meniň şägirdim.

Öz erkimde bolsa, dünýä gelmezdim, Galmaga güýç ýetse, hergiz ölmezdim, Bu harap jahana baryndan gowsy Gelmezdim, gitmezdim hem-de bolmazdym.

Şerap iç, bedeniň dönjekdir toza, Ýasarlar gumuňdan käse hem küýze, Getirme göwnüňe dowzah, behişdi, Akylly ynanmaz bu ýalan söze.

Taňry keremlidir, saky, meý ýolla, Geçer günämizi keremli alla, Halkyň tagatyna mätäç däldir ol, Tagat ýükün satma – şerap iç gel-de.

Yşkynda çeker men dürli melamat, Synyrsam ähdimi, bolar garamat, Ömrüm çydam etse jepalaryňa, Tap getirin, tä bolýança kyýamat.

Bägül dek bulgur al eliňe ýazda, Oturgyn ýar bilen söhbetde, sazda, Meý iç şatlyk bilen, ahyr bu pelek Seni-de ýatyrar toprakda –tozda.

bir zatdan habarly edeýin seni, Diňle iki sözde oň mahlasyny, Seniň yşkyň bilen girsem-de ýere, Çykarar gaýtadan seň mähriň meni.

Bulrugy uzat-da, eliňe saz al! Bilbiliň sesine goş sesiňi, gel, Meýi sazsyz içmek rowa bolsady, Bulgura guýlanda luk-luk etmez ol.

Diýýärler;Magşarda bolar, çeke-çek, Ol mähriban taňry gazaba münjek». Hiç ýamanlyk çykmaz asly ýagşydan, Şerap iç, iş soňy haýyrdyr, bişek.

Eden ähtimiziň bozuldy bary, Gerek däl dünýäniň şöhraty, ary, Mes diýip aýp etmäň, yşk şerabyndan Serhoş biz enäniň garnyndan bäri.

Eý sopy, bizi hem göwnümiz alyň, Allanyň haky üçin, uzatma diliň, Biz dogry gitsek-de, sen egri görýäň, Git, görejiň düzet, çek bizden eliň!

Gel, eý dost, etmäli ertiriň gamyn, Ganymat bileli ömrüň her demin, Ençe öň ölene ýoldaş bolarys, Söndürse ol ölüm ýaşaýyş şemin.

Gparylsa eger ömrüm nahaly, Dagar meň bedenim toz-toprak ýaly, Palçyk eýläp, küýze etseler gumumdan, Direler ol meýden dolan mahaly.

Her näçe bolsam-da, pasyk-günäkär, Ýaş döküp, sopy dek çekmerin azar, Dowzahyň, jennetiň bary biderek, Säherler meslikde, meý gerek hem ýar.

Jahany üýtgedip şu wagt gursa, Nähili guruşyn Omar hem görse, Ýa öçürse depderinden adymy, Ýa bolmasa, rysgalymy köp bese.

Men çemen müsründe Ýusup–diýdi gül, Agzym gyzyl-ýakut, altyndyr edil, Diýdim: – Ýusup bolsaň, görkez bir nyşan, Diýdi: – şaýat, ganly köýnegimi bil.

Meý bolsa, ýar bolsa, çyksak gök düze, Aňlasaň şu zatlar behiştdir bize! Jennete, dowzaha kim gidip geldi? Üşertme gulagyň ýaňralýan söze.