Omar Haýýam Rubagylar

Taňry eýerlän gün pelek atyny, Ýyldyzdan ýasan gün – gök zynatyny, Bizde ne ýazyk bar? Şol günden başlap, Şu boldy ýazgytdan bize ýeteni.

Yşk allaň hökmüdir, bela hem bolsa, Kim bu hökme sögse hatadyr, bilse, Erte hasap almak neçüýn bendeden, Ýagşy-ýaman bary taňrydan gelse?

Başarsaň rendleriň hyzmatynda bol, Namaz-orazany hem kökünden ýol, Sözüň dogrusyny eşit Haýýamdan, Ýol urma, yhsan et, iç şerapdan, gel!

Biz ölsek, bizden soň galmasa nyşan, Onda-da bizden soň boljakdyr jahan, Biz bolmamyzda-da kemçilik okdy, Biz ýene bolmasak – bolmaz hiç nogsan.

Çüýşede joş urýan meý ne hezildir! Dürli saz-söhbetli toý, ne hezildir! Gujagyň gözelli, başyň humarly, Dünýeden gamsyzlyk, gör ne hezildir!

Diýýärler;Oraza geldi ýakyna», Meý içmek işimiz düşüpdir kyna, Merediň soňunda şeýle bir içip, Mes ýataryn tutuş oraz aýyna.

Eger agzym açyk bolsa oraz aý, – Bilgeşlin iýýär – diýp, şek etme bijaý, Gündizim gije dek garaldyp roza, Selälik iýýän – dipp etmezdim men…

Eý, gözel dilberim, gulak sal söze, Göter, jam-küýzäni, çyk göklük düze, Bu pelek ençeme ýarlaň bedenin Ýüz gezek jam etdi – ýüz gezek küýze.

Geldigmiz-geçdigmiz, bu döwrüň öňi Kim biler haçandyr hem ýokdur soňy, Bu gelmek nireden – bu gitmek nirä? Aslyna ýetmedi hiç kimiň aňy.

Gözellik çagyňdyr, kuwatyň ýeter, Söýgüliň göwnünden gaýgysyn göter, Ebedilik däldir bu görk baýdagy, Eý dilber, bir zaman senden-de öter.

Her zatdan toba etsem, meýden etmerin, Ötsem-de bar zatdan, meýden ötmerin, Heý mümkinmi meň musulman bolmagym, Ýok, başarman, meýi taşlap gitmerin.

Jemşit jamyn gözläp jahany sökdük, Gije-gündiz ýatman dünýäni dökdük, Bildik jam waspyny söýlände ussat: Ol özümiz eken – nähak jan çekdik.

Men kimin aşyklar, belki bu küýze, Giriftar bolandyr bir gözel ýüze, Bir ýaryň boýnuna dolaşan goldur Boýnunda görünýän – ol gulpy bize.

Meý haramdyr weli, onuň şerti bar Içýän kim, kim bilen, haçan, ne mukdar? Akyllydan özge kim içer meýi Şu dört şert bir ýerde eýlese karar?

Namazdan el çekip, geçdik bu ýana, Meý çiip, adam dek goşuldyk saňa, Meçjitde dereksiz ýitirlen ömrüň, Essesin çykarar, belki meýhana.

Sagym gurhan tutsa, sol elim jamy, Käte halallardan, käte haramy, Bu mawy gümmezli asman astynda, Kapyr diýp kapyr däl, ne-de yslamy.

Şerapdan bejerin meniň iýmitim, Gyzardyň saralan reňkim-petim, Ölsem, bedenimi meý bilen ýuwup, Üzüm agajyndan ýasaň tabytym.

Tans edip, aýak ur, biz el uraly, Gözelleň saglygna meý al, uraly, Onçakly hezil däl ýigrmide urmak, Hezil altmyşdadyr, tur gel, uraly!

Zannymda bir nagyş ýaratdyň meniň, Mendäki geň gylyk täsiri şonuň. Şundan ýagşy bolup bilmerin, çünki Öň şeýle galypa guýuşyň seniň.

Başarsaň ynjytma hiç bir kimsäni, Gazap odun ýakyp, berme nogsany, Eger sen hemişe dynçlyk isleseň, Ynjasaň-da, ynjytmagyn ynsany.

Bizden öňem aýal-erkekler bolup, Zynat beripdirler äleme gelip, Topragym güňlerçe tendendir meniň, Sen hem toz bolarsyň bir güni ölüp.

Çyn adamdyr diýme köp diýp hünäri, Seret ykraryna, barmydyr ary, Sözüniň üstünde tapylan adam Mertleriň merdidir – ärleriň äri.

Dost tutun sen aňly hem dogry kesden, Müň agaç daşda dur gylygy pesden, Iç, eger bilimli zäher berse-de, Ýere dök, derman-da ýetse näkesden.

Eger-de uzatsam zülpüňe elim, Çyn aşyk bolmasam, kesilsin dilim, Zülpünde görüp men däli göwnümi, Öz ýesir göwnüme uzatdym golum.

Eý, dirilik suwy, lebinde pynhan, Goýma, dodaklarňy öpsün stakan. Dodagyň öpere kim bolupdyr ol! Ganyny içmesem, däldirin ynsan.

Gepleseň atýarsyň kinäňi öňe, Elmydam «dinsiz» diýp at dakýaň maňa, Näme etsem edýärin, seniň işiň däl, Men özüm-özümki, dahly ýok saňa.

Gül paslynda iç sen gül reňkli bada, Ýaňlansyn sazyň hem sesi howada, Men içerin, lezzet alyp, şatlanyp, Içmeseň nädeýin, daş iç, sen ýa-da.

Hergiz boş bolmady başym bilimden, Bilmedik syrlarym azdyr ylymdan, Oýlanyp syn etsem, köp zady bilmän, Gidipdir ömrümiň bary elimden.

Jenneti gören ýok, dowzahy bilen, Kimdir ol jahandan dolanyp gelen? Birinden howp edip, birin söýeniň Ikisem hyýaldyr – boş atdyr, ýalan.

Men syrly dünýäden gelen bürgütdim, Bir orun bolar diýp boş niýet etdim. Bu ýerde tapmamsoň syryma syrdaş, Öň giren gapymdan çykdym-da gitdim.

Meý iç, şerigaty ýadyňa salma, Jennet, jähennemi göwnüňe alma, Selläni meý bilen degiş gorkma-da, Bir köne esgini edäý sen çalma.

Ne waslyňa elim ýeter, eý senem, Ne takat bar hijriň çekere bir dem, Ne erk bar sözläre bu gamy özgä: Müşgil iş, hoş höwes, bir…

Pelek bermez gamdan özge bir derman, Birini bermez ol – birini alman, Heniz dogmadyklar halymyz bilse, Biri-de jahana agelmez – bigüman.

Söýgülim, gül ýüzüň görmäge men zar, Özge ýerde sen hem gama giriftar, Indi gutulmak ýok bu dertden, çünki Bejerjek tebibiň özi hem bimar.

Taňrymyz jennetde meý berip wada, Heý, haram edermi ony dünýäde? Hemzäniň düýesin kesdi bir arap, Şoňa haram etdi Muhammet bada.

Aassa meýdedir göwnüm hemişe, Maňa saz diňlemek bolupdyr pişe, Gumumdan çüýşäni bejerse ussa, Mydam meýden doly bolar ol çüýşe.

Az mahal bu jahan boldy jaýymyz, Gamdan özge hiç bolmady paýymyz, Müşgil işlermiziň birem çözülmän, Ýürekde müň hesret, ýaşdy aýymyz.

Biz oýunjakdyrys, pelek oýunbaz, Hakykatdyr menden eşdilýän owaz, Bir-birden gireris ýokluk sandygna, Durmuşyň küşdünde oýnansoä giraz.

Çyn aşyklar bakmaz görnüşe, ýüze, Dowzahy – behişdi hiuç ilmez göze, Ýassansa per ýassyk ýa gara daşy, Ýüň, ýüpek geýse hem parhsyz diýr bize.

Diýýärler;Meý içme, düşersiň derde, Ot bolup ýanarsyň hasabat ýerde», Şeýle weli, iki älemden ýegdir; Huş bolmadyk wagty bu humar serde.

Eger meý içmesem, hoşallyk pynhan, Çenden köp içsem-de, aklyma nogsan, Saglykdyr mesligiň aralygynda Hakyky durmuş bar, men şoňa gurban.

Eý taňry, sen eşret gapym baglaýaň, Meý gabym syndyryp, bagrym daglaýaň, Günäkär hem bolsam, ýüzüňe diýjek: Içýän-ä men, sen keýpiňi çaglaýaň.

Gelmezden öň gamlar basgy salmaga, Buýruk ber, eý gözel, şerap almaga, Sen altyn-zer dälsiň, eý, gapyl adam, Gömüleňsoň ýene gaýdyp gelmäge.

Güllän wagty ýigitligiň nahaly, Näm üçin elleriň meý jamdan haly, Meý iç, bu zamana zalym duşmandyr, Kyndyr soň tapmaklyk – şu günüň ýaly.

Hiç kimi ýandyrmaz günämiň ody, Kimseden görmedim, haraýy-dady, Zamana elinden galyp azara, Eştmedim igençden başga bir zady.

Kimler din pikirinde, eger etseň syn, Kimlere dogryny saýgarmaklyk kyn, «Eý, gapyllar! » diýip, gygyrýar jarçy: Ne iman hakykat, ne mezhep, ne din.

Meni bir gün ýatan sermes görersiň, Aýagňa ýykylan bir pes görersiň, Elimden jam gaçyp, başymdan selle, Zülpe sejde eden – bir kes görersiň.

Meý içen wagtynda aklyň ýititme, Huşuňy ýitirip, samrap oturma. Isleseň şerabyň halal bolmagyn, Däliräp, ynsana azar ýetirme.

Ol palçyk gapakly küýzeden maňa, Doldur jamy, göwnüm suwsady şoňa, Taşla sen başyňdan arzuw gülüni, Doludyr gara ýer arzuwdan ýaňa.

Saky, ýeriňden tur, daň atdy, ine, Bulrury dolduryp, şerap bersene, Bu amanat demi pany dünýäde Her näçe gözleseň –tapmarsyň ýene.