Omar Haýýam Rubagylar

Ýazypdyr maňlaýma meý-meslik kärin, Neçüýn ýagdyrarlar melamat baryn? Käşki mes etsedi her bir haram zat, Men sag görmesedim dünýäde birin.

At-abraý gazanmagy oslasaň, Söýülmegi ýüregiňe besleseň, Jöhit, tersa, mümünleriň yzyndan Gybat etme, bir ýagşy at isleseň.

Bir küýze meý bolsa, bir şygyr diwan, Azajyk suw bolsa, ýene ýarty nan, Ikimiz otursak bir harabada Patyşa mülkünden hoşdur bu döwran.

Bolmaz bu jahanda parahat ýatmak, Hem bu ýoluň ýokdur soňuna ýetmek, Käşki ýer garnyndan ýüz müň ýyldan soň Bolsady bir umyt gögerip bitmek.

Diýýärler Dowzaha düşjekmiş içýän Ynanma bu söze, bir ýalan beýan, Mes bilen aşyk hem dowzahy bolsa, Erte ol jenneti boş galar, aýan.

Durmuş hem bagt üçin çalyşan akyl, Her günde ýüz gezek eýleýär nakyl: «Şat geçir ömrüňi, ýorunja dälsiň, orlup, gögermersiň, muny ýagşy bil!»

Eý saky gül, çemen iň oňat bir zat, Seretseň bäş günden bolarlar berbat, Meý içip, gül ysga – bäş gündür dünýä. Gül-çemen topraga öwrüler aňsat.

Gadyrly dost-ýarlar bir-bir öldüler, Ajalyň elinden gül dek soldular, Meý bolan meýlisde bile içişip, Bizden üçdört döwür öň mes boldular.

Gezip başlan günün bu altyn tasyň, Dargajak wagtyny hem bu esasyň, Bilmek bolmaz akyl ölçegi bilen Bu hakda haýry ýok çeniň hem bäsiň.

Hakykat syrlaryn ne sowal bilen, Ne-de bilmek bolar mülki-mal bilen, Gan ýuwudyp, jan çekmeseň elli ýyl, Tanyş bolmak bolmaz dogry hal bilen.

islegmizçe dolanmasa bu jahan, Isle ýedi bolsun, ýa sekiz asman, Ölýänçäm men iki güne gam iýmen: Biri geçen, biri gelmedik zaman.

Mazarym ýok ediň, bolmasyn tapmak, Ahwalym ynsana ediň siz sapak, Eýläp topragymy al şerap bilen, Meý gabyň agzyna bejeriň gapak.

Meslik däbimize ýene başlarys, Bäş wagt namazy düýpden taşlarys, Meýiň bar ýerinde küýzäň boýny dek Boýnumyz hekgerdip, göwün hoşlarys.

Meýiň her damjasy şa tagtyndan ýeg, Hanlaryň mülkünden hem bagtyndan ýeg, Daň-säher aşygyň her çeken ahy Ýalançy sopulaň tagatyndan ýeg.

Öpsem aýagyňdan, eý zülpi tarym, Özge leb sormakdan ýegdir bu kärim, Gündizler hyýalyň synynda elim, Gijeler waslyňa ýetmek mydarym.

Şerabyň güýjünden şat biz elmydam, Meýlisde taýýardyr al şeraply jam, Işimiz meý bilen dodagy söýmek Taşla nesihatyň, eý sopy, eý ham!

Sýňk, siňir, damaryä bir bolsa tende, Bolmagyn durmuşda hiç kime bende, Boýun egme duşmana, bolsa Rýstem, Zal, Ýalynma, Hatam dek dost bolsa sende.

Umyt bilen etdim ömrümi berbat, Bolmadym bir gün hem durmuşymdan şat, Indi öç alaýyn diýsem dünýäden, Gorkýaryn, zamana wagt bermez zyýat.

Asmanda ýerleşen gök ýyldyzlary, Haýrana galdyrýar akly düzleri, Täleýiňi ýyldyzlardan agtarma, Çünki sergezdandyr olaň özleri.

Bir derejä ýeten ululaň bary, Gaýgygam, barynyň hars urmak käri, Betnebis bolmasaň özleri kimin, Adam hasaplamaz seni hiç biri.

Bulguryň lebine leb goýup birden, Köp ýaşamak ýolun sordum bulgurdan, Dodak dodakdaka diýdi ol gizlin: «Içiber, gelmek ýok – gitseň bu ýerden».

Diýýärler;Jennet bar, hem onda hüýrler, Ol ýerde süýji bal, al şerap biýrler», Meý içip ýar söýsek rowadyr munda, «Şeýle hem boljakdyr iş soňy» diýrler.

Dup-dury, päkize eý bada, seni, Şeýle bir içerin, bolmasyn çeni, «Nireden gelýärsiň, eý şerap aga?» Diýip gygyrsynlar görenler meni.

Eý saky, bu köňli köp ýykar zaman, Biz üçin galara jaý däldir jahan. Biziň aramyzda bolsa meý jamy, Adalat bizdedir – bilgin bigüman.

Garşylyk baýdagyn galdyryn erte, Meý içerin ak sak bilen, ýörite, Ömrümiň pellesi ýetmişe ýetdi, Şu dem şatlanmasam, galam hesrete.

Gördým meýhanada bir serhoş piri, Soradym;Gidenler bolarmy diri?» Diýdi;Meý iç, ençe biziň ýalylar Gidendirler, emma gelmedi biri».

Her kim iki günde ýetse bir nana, Döwýk gapdan suw tapdyrsa ynsana, Neçüýn hyzmat eder özi dek kişä, Ýa neçüýn gul bolar her bir nadana?

Jahana goýanda taňry esasy Nämüçin goýupdyr onda kem-käsi? Kemçilik ýok bolsa, nämüçin ýykýar? Eger kemi bolsa – kimiň günäsi?

Meçjit, medresede – tagat öýünde, Dowzahdan gorkarlar, jennet küýünde, Tebigat syrlarna düşünen adam Beýle tohumlardan ekmez göwünde.

Meý – oýnadyp bökdüýr dag bilen düzi, Ony haram eden – haramdyr özi, Toba eýlemegi etme nesihat, Arassa göwünli edýär ol bizi.

Meýhana meslerne baş serkerde men, Boş sözler sebäpli galan derde men, Ýürek gany bilen mynajat edip, Şeraba ýalbarýan gijelerde men.

Örän ýiti bir ýaragym bar elde, Ol täze bap açýar maňa her ýylda, Duşmanyň ýüregi kebapdyr menden, Kellesi hem şerabyma jam golda.

Şerabyň ýuwdumy deger jahana, Meý gabyň gapagy barabar jana, Meýli dodaklary süpüren ýaglyk Dogrudan, taý geler müň teýlesana.

Tagatdan gowudyr bir göwün alsaň, Ýagşydyr bilen hem meýlisdeş bolsaň, Bir göwne taý gelmez, ýüz palçyk Käbe, Haja neçüýn gidýäň, göwün tap, bilseň!

Ýas tutdy zamana, men mundan göçdüm, Çünki ýüz göwherden bir göwher seçdim. Haýyp, ýüz-müň inçe manyly sözi Ilde bilim az diýp, aýtman geçdim.

Arzuw etseň şerap bilen gözel ýar, Elmydam gözleseň gyjak hem dutar, Bularyň hiç biri esasy däldir, Din ýesirliginden çykmasň, sen har.

Bir gelen nobatdyr jahyllyk – nagtym, Meý içerin, çünki şatlykly wagtym, Aýp etmäň şeraby ajydyr diýip Onuňda sebäbi – ajydyr bagtym.

Bulguryň içinde gyzyl meý ýagşy Gyjakly, dutarly meýlis, toý ýagşy. Şerabyň keýpinden habarsyz sopy Müň agaç daş bolsun bizden goý, ýagşy.

Diýýärler;Jennet bar, hüýr bar hem köwser, Ol ýerde şeraplar reňbe-reň öwser», Nagtyndan dolduryp, äber käsäni, Ol nesýe – ýylandyr, üstüňe towsar.

Durmuşyň syrlarna düşünsek eger, Ölüm syrlarny-da adamzat biler, Bu gün dirilikde bir zat bilmeseň, Erte ölenden soň – ne bilmek bolar? ===========0 Eý köňül, nesibiň…

Eý saky, ýatlama hadys-aýaty, Meýhana meý diýip ýazgyn bir haty, Biz üçin şol hatyň ýetişen güni Gadyr gijesinden gadyrly gaty.

Gaýgy-gam elinden içmezden şerap, Şerbet içe bilmen toý-meýlis guran, Nanymy batyrman kimsäň duzuna Owal ýüregimden eýlemän kebap.

Göwnüňe gaýgy-gam ýygnansa – çek meň, Ýa-da bir pyýala şerap iç, gül reň, Meý çekmeseň, meý içmeseň, eý akmak, Saňa laýyk daşdyr, daş iç-içmeseň.

Her kime syrymdan gep aça bilmen, gysga sözlüdirin, köp saça bilmen, aýdyp bilmeýärin hal-ahwalymy, gizlin syrlarym bar, leb aça bilmen.

Jahana ýetsedi mendäki kuwwat, Bu harap düzgüni ederdim berbat, Ýaňadan salardym şeýle bir dünýä, Adamlar islegne ýeterdi aňsat.

Meçjitden, namazdan söz açma bize, Mes bol meýhanada, uýma boş söze, Şerap iç, eý Haýýam, erte gumuňdan Käte jam ýasarlar, käte hem küýze.

Meý bilen täret gyl, meý bolan ýerde, Ýaman ýagşy bolmaz, ýazylgy serde, Şerap ber, gaýtadan ýamar ýaly däl, Örän zor ýyrtyldy sopulyk perde.

Meýliňçe bolmansoň dünýäniň käri, Bihudadyr pikriň-aladaň bary, Giç gelip-ir gitdik diýip, elmydam Biderek çekýäris gaýgy-azary.

Orazadyr, namaz göwnüme ýarap, Islegim bitdi diýp ýörerdim garap, Haýyp, ol täreti bir ýel syndyrdy, Orazamy bozdy bir ýuwdum şerap,

Şerap aşyklara deňizde saldyr, Meý akyl gyzynyň ýüzünde haldyr, Oraz aý içmedik, geçdi bihuda, Başram gijesidir, içsek halaldyr.