رباعیات فرخی یزدی

چون موجد آزادی ما قانون است ما محو نمی شویم تا قانون است محکوم زوال کی شود آن ملت در مملکتی که حکم با قانون…

تشکیل جهان ز روی بی انصافی است چون دستخوش تجمل اشرافی است یک دسته خودخواه اگر بگذارند از بهر بشر ثروت دنیا کافی است

تا بخت من و تو خواب‌تر از همه است چشم تو و من پرآب‌تر از همه است هرچند ادارات خرابند ولیک عدلیه ما خراب‌تر از…

برخیز که تا باده گلرنگ زنیم بنشین که بشور چنگ بر چنگ زنیم چون دلشکنی کار ریاکاران است بر شیشه سالوس و ریا سنگ زنیم

با پاک دلان پاک نهادی باید از مختلسین قطع ایادی باید یا آنکه ز ورشکستگی باید مرد یا چاره فقر اقتصادی باید

این چرخ برین که سرفرازی دارد بر جنس بشر دست درازی دارد با پرده دلفریب پر نقش و نگار یک لحظه دو صد هزار بازی…

ای دوده جم قیام یکباره کنید بیچارگی عموم را چاره کنید زنجیر اسارتی که در پای شماست خوبست بدست خویشتن پاره کنید

ای آنکه تو را گفته ما باور نیست ور هست ز جبن قدرت کیفر نیست با منطق و مدرک بشنو ناله ما گر گوش رئیس‌الوزرایی…

آنانکه بقانون شکنی مشغولند پیش وکلا ز خوب و بد مسئولند آنروز که اعتماد مجلس شد سلب از شغل وزارت همگی معزولند

آن روز که حرف عشق بشنفت دلم شب تا به سحر میان خون خفت دلم از بسکه خزان نامرادی دیدم صد بار بهار آمد و…

امروز محصلین ز اعلی تا پست دارند کل اندر کف و بیرق در دست یعنی که به قحطی‌زدگان رحم کنید ای ملت با عاطفه نوع‌پرست

از چیست که باد فتنه انگیخته‌اید وین رشته اتحاد بگسیخته‌اید ای دسته کهنه‌کار افسونگر رند گویا که دگر طرح نوی ریخته‌اید

یک عمر چو باد دور دنیا گشتیم چون موج هزار زیر و بالا گشتیم با آنکه ز قطره ای نبودم افزون خون خوردم و متصل…

هرچند که سیل آرزو را سد نیست هرچند توقع بشر را حد نیست با کم غرضی اگر کنی خوب نظر کابینه امروزی ما پر بد…

هر چند که پشت خم تخت من است در روی زمین برهنگی رخت من است با اینهمه جور چرخ و بی مهری ماه خورشید فلک…

ما را همه از دو کون یک گوشه بس است در راه طلب عزم متین توشه بس است از کشته روزگار و از خرمن دهر…

گر شیخ ریا رند قدح نوش نبود گر شحنه شهر مست و مدهوش نبود یک شمه ز بی مهری او می گفتم گر مهر مرا…

عمری که مرا به گردش و سیر گذشت دیروز به کعبه دوش در دیر گذشت هر چند که زندگی بلا بود اما از دولت مرگ…

زد چنگ زمانه چنگ بی‌تکلیفی شد باز شروع جنگ بی‌تکلیفی ای آه که آتیه این ملک خراب بگرفت دوباره زنگ بی‌تکلیفی

دوشینه لوای صلح افراشته شد در مزرع دل تخم صفا کاشته شد اصلاح وزیر جنگ با پارلمان نیکو قدمی بود که برداشته شد

درباره منصورالسلطنه عدلیه که داد باید از داد کند از چیست که جای داد بیداد کند ای داد که از عدلیهٔ منصوری بر هرکه نظر…

در مسلک ما که عزت و ذلت نیست سلطان و فقیر و کثرت و قلت نیست هر کس که به دست خویشتن کار نکرد صالح…

در کشور دیگران که بیداری بود از علم چو سیل معرفت جاری بود تعلیم عمومی و نظام اجباری این هر دو اصول مملکت داری بود

خواهی تو چو مشت بسته را وانکنی خود را ببر جامعه رسوا نکنی هر جا که سخن کنی تو با دقت باش هشدار که اشتباه…

تحکیم اساس بر مؤسس فرض است این اصل بهر منعم و مفلس فرض است بر فرض وکیل هم خطا پیشه بود بر جامعه احترام مجلس…

پیش همه منفعت اگر مطلوب است در نفع چرا این بد و آن یک خوب است سودی که زیان ندارد از بهر عموم سودیست که…

با هم رفقا که یار و جفتند همه بنشسته و گفتند و شنفتند همه شد راستی از خواندن آرا معلوم کز حیله به هم دروغ…

با این ره و رسم بد چه می‌باید کرد بگذشته بدی ز حد چه می‌باید کرد برگشته محیط ما ز دیو و دد و دام…

ای مرد جوان، تجربه از پیر بگیر در دست یلی قبضه شمشیر بگیر حق تو اگر در دهن شیر بود با جرأت شیر از دهن…

ای دل شکن آتش به دل تنگ مزن بر شیشه ارباب وفا سنگ مزن ای دوست بپشت گرمی دشمن خویش بیهوده بروی دوستان چنگ مزن

ای آنکه ترا به دل نه شک است و نه ریب آگاه ز حال خضر و چوپان شعیب خوش باش که گر خبر به طوفان…

آنان که سوار اسب گلگون شده‌اند از مکمن ارتجاع بیرون شده‌اند با آنکه گرو برده به قانون‌شکنی امروز نماینده قانون شده‌اند

آن روز که چون سرو سر از خاک زدیم با دست تهی پای بر افلاک زدیم دیدیم چو دلتنگی مرغان چمن چون غنچه گل جامه…

اکنون که چمن چو چتر کیکاوس است وز سبزه دمن چو خوابگاه طوس است برخیز به بط کن می چون چشم خروس کز گل در…

از درد و غم زمانه افسرده مباش وز کجروی سپهر آزرده مباش ور گردش آسمان زمینت بزند چون مردم سرگشته کله خورده مباش

یک عمر چو جغد نوحه خوانی کردیم نفرین به اساس زندگانی کردیم جان کندن تدریجی خود را آخر تبدیل به مرگ ناگهانی کردیم

هر گل که ز یکرنگی خود بو دارد در باغ هزار تهنیت گو دارد روزی به چمن اگر در آیم چو هزار من بو نکنم…

هر چند که انقلاب را قاعده نیست در آتش و خون برای کس مائده نیست اما دول قوی چو در جنگ شوند بهر ملل ضعیف…

ما زاده کیقباد و کیکاووسیم جان باختگان وطن سیروسیم در تحت لوای شیر و خورشید ای لرد آزاد ز بند انگلیس و روسیم

گر سائس ملک با کیاست باشد دارای درایت و فراست باشد مابین دو همسایه بباید ناچار مایل بتوازن سیاست باشد

عمری به هوس گرد جهان گردیدم از دشمن و دوست خوب و بد بشنیدم سرمایه زندگی همین بود که من با دیده بسی ندیدنیها دیدم

سردار سپه اسرار نهفته گر نگفتی بهتر وین راز نگفته گر نهفتی بهتر کز بهر زمامدار امروزی نیست سرمایه‌ای از پوست کلفتی بهتر

دهقان پسر کارگری کهنه لباس آمد پی دعوتم ز شب رفته دو پاس با پای برهنه راضی از دست و چکش با فرق شکسته شاکر…

درباره وستداهل سوئدی، رییس شهربانی وستال پی دفاع دل یکدله کرد پس پیش وزیر و شه ز طوفان گله کرد دیروز فغان ما گر از…

در مرز عجم ذلت ایرانی بین در ملک عرب محو مسلمانی بین دایم سر سروران اسلامی را پامال تجاوز بریتانی بین

در دهر کسی چو ما بدین ذلت نیست وین ذلت بی کرانه بیعلت نیست دولت ز که جلب نفع سرمایه کند وقتی که ز فقر…

خیزید و چو شیر شرزه اقدام کنید خفتان پلنگ زیب اندام کنید هرجا نگرید گرگ خونخواری را با حربه انتقام اعدام کنید

تن یافت برهنگی ز بی رختی ما دل تن بقضا داد ز جان سختی ما چون دید غم و محنت ما را شب عید بگرفت…

پولی که ز خون خلق آماده شود صرف بت ساده و بط و باده شود افسوس که دسترنج یک مشت فقیر چون جمع شود حقوق…

با نخل خوشی همیشه پیوند بزن می با دل شاد و جان خرسند بزن گر بر تو زمانه یک دمی سخت گرفت دندان بجگر گذار…