متفرقات – صائب تبریزی

سرشته اند به دیوانگی سرشت مرا نمی توان به قلم داد خوب و زشت مرا مرا به ریزش ابر بهار حاجت نیست رگ بریده تاکی…

زهر در پیمانه کردم انگبین پنداشتند خون دل خوردم شراب آتشین پنداشتند خط کشیدم بر سر سوداپرست خویشتن ساده لوحان جهان چین جبین پنداشتند بدگمانی…

ز لباس تن برون آ به گه نیاز کردن که به جامه های صورت نتوان نماز کردن قد همچو تیر خود را به سجود حق…

ز اهل سخن مپرس مقام سخن کجاست حسن غریب را که شناسد وطن کجاست؟ زان شعله ها که از دل پروانه سر کشید روشن نشد…

رهنوردی که مدارش به توکل گذرد گر قدم بر سر دریا نهد از پل گذرد کی به فکر خس و خاشاک من افتد برقی کز…

دیده از صورت پرستی بسته بود آیینه ام نوخطی دیدم که بازی کرد دل در سینه ام

دل رمیده به این خاکدان نمی سازد به هیچ وجه شرر با دخان نمی سازد به خارخار قفس بلبلی که خوی گرفت دگر به خار…

در محبت جز تهیدستی متاعی باب نیست هر که را دل هست اینجا از اولوالالباب نیست در میان چشم ما و دولت بیدار عشق پرده…

داغ مشکینم که ناف لاله ها را سوخته است از تب غیرت گل خورشید را افروخته است آنچه بر رخساره او می نماید خال نیست…

خوش بهاری می رسد فکر می و ساغر کنید کاسه را فربه کنید و کیسه را لاغر کنید چند چون شمشیر بتوان بود در بند…

خال تو ریشه در شکرستان دوانده است در خط سبز، شهپر طوطی رسانده است جز خط دل سیه که مبیناد روز خوش بر شمع آفتاب…

چو دست خود به دعا می پرست بردارد به باغ گریه کنان تاک دست بردارد دعای صبح بناگوش بی اثر شده است دگر کسی به…

چند حرف بوسه او بر لب جان بشکند؟ چند جامم در کنار آب حیوان بشکند؟ از شکست دل نشد کم هیچ شور گریه ام کی…

جز نام تو بر لوح دلم هیچ رقم نیست در نامه ما یک سر مو سهو قلم نیست ما خود سر طومار شکایت نگشاییم خودگوی،…

ترا که چتر زراندود آفتاب بود هلال عید به اندازه رکاب بود همان خورم به رگ خواب نیش بیداری اگر چه بسترم از پرده های…

تا چند رخ ز باده کسی لاله گون کند؟ تا کی کسی شناه به دریای خون کند؟ هر کس ز عشق سایه دستی گرفته است…

بیا ای عشق جان پای در گل را به راه افکن ز آه سردی آتش در دلم چون صبحگاه افکن رگ خواب است از افسردگی…

به درویش از تهیدستی گوارا مرگ می گردد خزان فصل بهار مردم بی برگ می گردد چراغی را که روغن می کشد دودی نمی باشد…

برو ای غیر به ما داغ محبت مفروش این زر قلب به کار همه کس نتوان کرد

بخت ما چون بیدمجنون سرنگون افتاده است همچو داغ لاله نان ما به خون افتاده است هر چه می گیریم صرف بینوانان می کنیم کاسه…

ای دل بی درد، آزادی بس است این همه آزار ما دادی بس است سرفرازی میوه آزادگی است سرو خضر راه این وادی بس است

اگر سیاه دلم داغ لاله زار توام اگر گشاده جبینم گل بهار توام اگر چه چون ورق لاله نامه ام سیه است به این خوشم…

از نغمه عشاق چه ذوق اهل هوس را؟ از ناله بلبل چه خبر چوب قفس را؟ بربند به نرمی دهن هرزه درایان از پنبه توان…

از پسته تو شور ملاحت چکیده است صبح صباحت از گل رویت دمیده است یارب ز چشم زخم خمارش نگاه دار باغ از بنفشه سرمه…

یکه تازان جنون چون روی در هامون کنند خاکها در کاسه بی ظرفی مجنون کنند بلبلان سوگند بر سی پاره گل خورده اند کز گلستان…

هرگز کسی ز قافله دل نشان ندید یک آفریده آتش این کاروان ندید چون سرو، خام آمد و خام از چمن گذشت نخلی که انقلاب…

نیست ظرف راز عشق او حریم سینه را آب این گوهر به طوفان می دهد گنجینه را در دل من نقش چون گیرد، که با…

نشد قسمت که چندان چشم شوخ او به ما سازد که مرغ زیرکی منقار با آب آشنا سازد نگاه آن که بر آیینه روی تو…

می گذارد کفش هر کس پیش پای میهمان در لباس خدمت اظهار ملالت می کند

مگر ذوق خودآرایی براندازد نقابش را وگرنه عشق مسکین چه دارد رونمای او؟

مرا در آتش بی رحمی عتاب مسوز که شمع طور مرا با چراغ می جوید مگر نهال تو در باغ سایه افکن شد؟ که سرو…

گه تبسم از لبش، گاهی سخن گل می کند فتنه ای هر دم ازان کنج دهن گل می کند با حجاب او چه سازم کز…

گر ز روی خود براندازی نقاب پشت بر دیوار ماند آفتاب ای رسانده کاوش مژگان تو خانه چشم اسیران را به آب

کمند زلف ترا چون به خویش رام کنیم؟ به راه دام تو در خاک چند دام کنیم؟ سپهر تیغ مکافات بر کف استاده است چه…

کجا طی راه حق با جان غافل می توان کردن؟ به پای خفته کی قطع منازل می توان کردن؟ اگر ذوق شهادت تشنه جانان را…

غریب کوی تو در هر کجا وطن سازد ز پاره های دل آن خاک را یمن سازد وفا مجوی ز مصر وجود، هیهات است که…

عرق آلود ز می طرف جبین ساخته ای دیده ها را صدف در ثمین ساخته ای ساده لوحی بود آیینه صد نقش مراد تو ز…

شمع دل را روشنی در وقت خاموشی بود راحتی گر هست در خواب فراموشی بود لب چو کردی آشنای می، لب پیمانه باش در سر…

سر به دیوار ندامت می زند تدبیر ما راه بیرون شد ندارد کوچه زنجیر ما گریه های تلخ ما را چاشنی دیگر بود از شکر…

زهرست بی تبسم شیرین شراب تلخ با بخت شور چند توان خورد آب تلخ بی می نیم شکفته، همانا بریده اند همچون پیاله ناف مرا…

ز ناله ام در و بام قفس نگارین است ز گریه ام چمن روزگار رنگین است خزان نسیم برون رانده ای است از چمنش بهار…

ز چهره تو چو خوشید نور می بارد اگر تو در دل شبها ستاره بار شوی به اعتبار جهان التفات اگر نکنی به دیده همه…

رخنه در سنگ کند ناخن اندیشه ما پنجه در پنجه الماس کند تیشه ما باده روح در او نشأه ماتم بخشد مگر از سنگ مزارست…

(دود دل را اشک چشم تر تلافی می کند هر چه دوزخ می کند کوثر تلافی می کند) (هر ستم کز چشمش آمد عذر می…

دل را به زلف حسن شمایل نمی دهم تا دل نمی دهند مرا دل نمی دهم این گردن ضعیف سزاوار تیغ نیست در قتل خویش…

در مجلس شراب رخ شرمگین مجو از جویبار شعله گل کاغذین مجو مجنون به پای ناقه لیلی نهاد روی رنگ ادب ز لاله صحرانشین مجو…

داغم از خنده بیهوده خود، می ترسم که چو گل مدت عمرم به شکفتن گذرد

خوش آن شبی که کنم مست دیده بانش را به دست بوسه دهم خاک آستانش را حدیثی از گل رخسار او که می گوید؟ که…

خراب شو که به ملک خراب باج نباشد برهنه شو که به عریان تنان خراج نباشد چنان بزی که چو فرمان کردگار درآید ترا به…

چون حرف زند، غنچه ز گفتار بماند چون جلوه کند، سرو ز رفتار بماند آن کبک خرامنده به رفتار چو آید سیماب بر آیینه ز…