غزلیات فارسی میرزا غالب دهلوی
هر ذره را فلک به زمین بوس می رسد
هر ذره را فلک به زمین بوس می رسد گر خاک راست دعوی ناموس می رسد زان می که صاف آن به بتان وقف کرده…
نمی بینیم در عالم نشاطی کاسمان ما را
نمی بینیم در عالم نشاطی کاسمان ما را چو نور از چشم نابینا ز ساغر رفت صهبا را مکن ناز و ادا چندین دلی بستان…
من به وفا مردم و رقیب به در زد
من به وفا مردم و رقیب به در زد نیمه لبش انگبین و نیمه تبر زد در نمکش بین و اعتماد نفوذش گر به می…
لرزه دارد خطر از هیبت ویرانه ما
لرزه دارد خطر از هیبت ویرانه ما سیل را پای به سنگ آمده در خانه ما تفی از برق بلا تعبیه دارد در خویش دهن…
گر نه نواها سرودمی چه غمستی؟
گر نه نواها سرودمی چه غمستی؟ من که نیم گر نبودی چه غمستی؟ زنگ زدودن نبرد ز آینه کلفت گر همه صورت زدودمی چه غمستی؟…
غم من از نفس پندگو چه کم گردد
غم من از نفس پندگو چه کم گردد بر آتشم چو گل و لاله باد دم گردد بدا معامله، او بی دماغ و من بی…
شبهای غم که چهره به خوناب شسته ایم
شبهای غم که چهره به خوناب شسته ایم از دیده نقش وسوسه خواب شسته ایم افسون گریه برد ز خویت عتاب را از شعله تو…
زاهد که و مسجد چه و محراب کجایی؟
زاهد که و مسجد چه و محراب کجایی؟ عیدست و دم صبح می ناب کجایی؟ دریا ز حباب آبله پای طلب تست نور نظر ای…
دیگر از گریه به دل رسم فغان یاد آمد
دیگر از گریه به دل رسم فغان یاد آمد رنگ پیمانه زدم شیشه به فریاد آمد دل در افروختنش منت دامن نکشید شادم از آه…
دل برد و حق آنست که دلبر نتوان گفت
دل برد و حق آنست که دلبر نتوان گفت بیداد توان دید و ستمگر نتوان گفت در رزمگهش ناچخ و خنجر نتوان برد در بزمگهش…
در بستن تمثال تو حیرت رقمستی
در بستن تمثال تو حیرت رقمستی بینش که به پرگار گشایی علمستی غم را به تنومندی سهراب گرفتم خود موج می از دشنه رستم چه…
خود را همی به نقش طرازی علم کنم
خود را همی به نقش طرازی علم کنم تا با تو خوش نشینم و نظاره هم کنم خواهی فراغ خویش بیفزای بر ستم تا در…
چون زبانها لال و جانها پر ز غوغا کرده ای
چون زبانها لال و جانها پر ز غوغا کرده ای بایدت از خویش پرسید آنچه با ما کرده ای گر نه ای مشتاق عرض دستگاه…
جز دفع غم ز باده نبوده ست کام ما
جز دفع غم ز باده نبوده ست کام ما گویی چراغ روز سیاه ست جام ما در خلوتش گذرد نبود باد را مگر صرصر به…
تا دوخت چاره گر جگر چارپاره را
تا دوخت چاره گر جگر چارپاره را از بخیه خنده بر دم تیغ ست چاره را با اضطراب دل ز هر اندیشه فارغم آسایشی ست…
بی دوست ز بس خاک فشاندیم به سر بر
بی دوست ز بس خاک فشاندیم به سر بر صد چشمه روانست بدان راهگذار بر غلتانی اشکم بود از حسرت دیدار آبی ست نگاهم که…
به بند پرسش حالم نمی توان افتاد
به بند پرسش حالم نمی توان افتاد توان شناخت ز بندی که بر زبان افتاد فغان من دل خلق آب کرد ورنه هنوز نگفته ام…
بتی دارم از اهل دل رم گرفته
بتی دارم از اهل دل رم گرفته به شوخی دل از خویشتن هم گرفته ز سفاک گفتن چو گل برشکفته درین شیوه خود را مسلم…
ای ز ساز زنجیرم در جنون نواگر کن
ای ز ساز زنجیرم در جنون نواگر کن بند گر بدین ذوق ست پاره ای گرانتر کن فیض عیش نوروزی جاودانه خوش باشد روز من…
اگر داغت وجودم را در اکسیر نظر گیرد
اگر داغت وجودم را در اکسیر نظر گیرد سراپای من از جوش بهاران پرده برگیرد به عرض هر گسستن کز نفس بالد ز بی تابی…
یار در عهد شبابم به کنار آمد و رفت
یار در عهد شبابم به کنار آمد و رفت همچو عیدی که در ایام بهار آمد و رفت تا نفس باخته پیروی شیوه کیست تندبادی…
هر دم ز نشاطم دل آزاد بجنبد
هر دم ز نشاطم دل آزاد بجنبد تا کیست درین پرده که بی باد بجنبد؟ بر هم زدن کار من آسان تر از آنست کز…
نگه به چشم نهان و ز جبهه چین پیداست
نگه به چشم نهان و ز جبهه چین پیداست شگرفی تو ز انداز مهر و کین پیداست نظاره عرض جمالت ز نوبهار گرفت شکوه صاحب…
من و نظاره رویی که وقت جلوه از تابش
من و نظاره رویی که وقت جلوه از تابش همی بر خویشتن لرزد پس آیینه سیمابش به ذوق باده داغ آن حریف دوزخ آشامم که…
لذت عشقم ز فیض بینوایی حاصلست
لذت عشقم ز فیض بینوایی حاصلست آنچنان تنگست دست من که پنداری دلست هم به قدر جوشش دریا تنومندست موج تیغ سیراب از روانی های…
گر چنین ناز تو آماده یغما ماند
گر چنین ناز تو آماده یغما ماند به سکندر نرسد هر چه ز دارا ماند دل و دینی به بهای تو فرستم حاشا وام گیر…
غم چو به هم درافگند رو که مراد می دهد
غم چو به هم درافگند رو که مراد می دهد دانه ذخیره می کند کاه به باد می دهد آخر منزل نخست خوی تو راه…
شاها به بزم جشن چو شاهان شراب خواه
شاها به بزم جشن چو شاهان شراب خواه زر بی حساب بخش و قدح بی حساب خواه بزمت بهشت و باده حلال ست در بهشت…
زهی باغ و بهار جان فشانان
زهی باغ و بهار جان فشانان غمت چشم و چراغ رازدانان به صورت اوستاد دلفریبان به معنی قبله نامهربانان چمن کوی ترا از ره نشینان…
دیده ور آن که تا نهد دل به شمار دلبری
دیده ور آن که تا نهد دل به شمار دلبری در دل سنگ بنگرد رقص بتان آزری فیض نتیجه ورع از می و نغمه یافتیم…
دل اسباب طرب گم کرده در بند غم نان شد
دل اسباب طرب گم کرده در بند غم نان شد زراعتگاه دهقان می شود چون باغ ویران شد گرفتم کز تغافل طاقت ما باج می…
در زمهریر سینه آسودگان نه ای
در زمهریر سینه آسودگان نه ای ای دل بدین که غمزده ای شادمان نه ای؟ ای دیده اشک ریختن آیین تازه نیست خود را ز…
خوش ست آن که با خویش جز غم ندارد
خوش ست آن که با خویش جز غم ندارد ولی خوشترست آن که این هم ندارد قوی کرده پیوند ناسور پشتش گرانمایه زخمی که مرهم…
چون به قاصد بسپرم پیغام را
چون به قاصد بسپرم پیغام را رشک نگذارد که گویم نام را گشته در تاریکی روزم پنهان کو چراغی تا بجویم شام را آن میم…
جیب مرا مدوز که بودش نمانده است
جیب مرا مدوز که بودش نمانده است تارش ز هم گسسته و پودش نمانده است سرگرمی خیال تو از ناله باز داشت دل پاره آتشی…
تا چند بلهوس می و عاشق ستم کشد
تا چند بلهوس می و عاشق ستم کشد کو فتنه تا به داوری هم علم کشد دل را به کار ناز چه سرگرم کرده ای؟…
به وادیی که در آن خضر را عصا خفته ست
به وادیی که در آن خضر را عصا خفته ست به سینه می سپرم ره اگر چه پا خفته ست بدین نیاز که با تست…
به خونم دست و تیغ آلود جانان
به خونم دست و تیغ آلود جانان بدآموزان وکیل بی زبانان چه گویم در سپاس بی کسی ها زهی نامهربان مهربانان گر از خود خوشتری…
ببین که در گل و مل جلوه گر برای تو کیست؟
ببین که در گل و مل جلوه گر برای تو کیست؟ مپوش دیده ز حق طالب رضای تو کیست؟ چه ناکسی که ز درد فراق…
ای روی تو به جلوه درآورده رنگ را
ای روی تو به جلوه درآورده رنگ را نقش تو تازه کرد بساط فرنگ را از ناله خیزی دل سخت تو در تبم در عطسه…
امشب آتشین رویی گرم ژندخوانیهاست
امشب آتشین رویی گرم ژندخوانیهاست کز لبش نوا هر دم در شرر فشانیهاست تا در آب افتاده عکس قد دلجویش چشمه همچو آیینه فارغ از…
یاد باد آن روزگاران کاعتباری داشتم
یاد باد آن روزگاران کاعتباری داشتم آه آتشناک و چشم اشکباری داشتم آفتاب روز رستاخیز یادم می دهد کاندران عالم نظر بر تابساری داشتم تا…
هر چه فلک نخواسته ست هیچ کس از فلک نخواست
هر چه فلک نخواسته ست هیچ کس از فلک نخواست ظرف فقیه می نجست باده ما گزک نخواست غرقه به موجه تاب خورد تشنه ز…
نگاهش ار به سر نامه وفا ریزد
نگاهش ار به سر نامه وفا ریزد سواد صفحه ز کاغذ چو توتیا ریزد به فرق ما اگرش ناگهان گذار افتد چو گرد سایه ز…
من آن نیم که دگر می توان فریفت مرا
من آن نیم که دگر می توان فریفت مرا فریبمش که مگر می توان فریفت مرا به حرف ذوق نگه می توان ربود مرا به…
لبم از زمزمه یاد تو خاموش مباد
لبم از زمزمه یاد تو خاموش مباد غیر تمثال تو نقش ورق هوش مباد نگهی کش به هزار آب نشویند ز اشک محرم جلوه آن…
گر بیایی مست ناگاه از در گلزار ما
گر بیایی مست ناگاه از در گلزار ما گل ز بالیدن رسد تا گوشه دستار ما وحشتی در طالع کاشانه ما دیده است می پرد…
غبار طرف مزارم به پیچ و تابی هست
غبار طرف مزارم به پیچ و تابی هست هنوز در رگ اندیشه اضطرابی هست به بانگ صور سر از خاک برنمی دارم هنوز در نظرم…
شادم به خیالت که ز تابم بدر آورد
شادم به خیالت که ز تابم بدر آورد از کشمکش حسرت خوابم بدر آورد فریاد که شوق تو به کاشانه زد آتش وانگاه پی بردن…
ز من گرت نبود باور انتظار، بیا
ز من گرت نبود باور انتظار، بیا بهانه جوی مباش و ستیزه کار، بیا به یک دو شیوه ستم دل نمی شود خرسند به مرگ…
