رباعیات سلیم تهرانی

ای آن که معانی ز تو محتاج شده ناموس سخن از تو به تاراج شده ربطی نبود به نظم و نثرت، گویی معنی ز قلمرو…

با من بخت سیاه در بدمهری ست زهری ست، اگرچه رنگ او پازهری ست از حال خراب من خبر می گوید رنگم که چو زعفران…

جمعی که به هند رانده از ایرانند چلمرد در سرای سنبل خانند کو مسهل حکمتی که این تیره دلان چون خال سفید، عیب هندستانند سلیم…

در عشق کجا دمی به عشرت بودم؟ دایم هدف تیر ملامت بودم تیغش به سرم رسید و از پای گذشت افسوس که سخت تیزدولت بودم…

گه منع کنندم ز غم مشتاقی گه طعنه زنندم ز شراب و ساقی القصه دل سوخته ام نیست دمی آسوده چو سنگ آتش از چخماقی…

از گریه ی ماست هرکجا طوفانی ست وز ناله ی ماست هرکجا افغانی ست بلبل که به علم ناله افلاطون است در مکتب ما، طفل…

ای آنکه ترا مدح و ثنا می گویم نامت چوبرم، نام خدا می گویم خواهم ز درت بار سفر بربندم تا حال ثنا، کنون دعا…

ایزد ما را ز لطف چون جان می داد ای کاش دلی امین ایمان می داد می آمد ازو بیش ازینها به ظهور نفس ما…

چون چشم حسود است جهان برمن شور آواره ی عالمم چو بیت مشهور صبحم همه شام است، ولی شام فراق روزم همه شب، ولی شب…

درهم دلم از بودن شهر و ده شد دلگیر ز وضع جمعه و شنبه شد در سایه ی بخت تیره عمرم بگذشت چون داغ که…

ما حاصل شاخسار خشکی داریم گل نیست به دست، خار خشکی داریم وصل تو گرانبهاست ای گوهر و ما همچون دریا، کنار خشکی داریم سلیم…

ابروی تو از غمزه دگر پر گره است تیری انداز چون کمان به زه است هر عضوم ازو، جدا نشاطی دارد در دل عشق تو…

ای اهل سخن از کرمت شکرگزار مثقال هنر پیش تمیزت خروار در عهد تو سامان دگر یافت سخن آری خرجش کم است و دخلش بسیار…

این عشق که برق عافیت پرداز است جان پرور ما چو شعله ی آواز است بیماری عشق در وجود مردان همچون تب شیر و یرقان…

چون شعله ز خویش باش افروختنی ذاتی بود این هنر، نه آموختنی کو آتش عشقی، که شده در تن من چون رشته ی شمع، هر…

دیگر به چمن نغمه ی مرغان سرشد از خنده ی گل، ابر بهاری تر شد از لاله و گلگشت چمن، همچو بهشت عالم ز بهار،…

ماییم درین گلشن پر بیم و امید آشفته و تیره روز چون سایه ی بید از قصه ی عشق، صرفه در خاموشی ست به ز…

از تندی مرکب نه ز زین افتادی گویم ز چه ای قبله ی دین افتادی از غیب ترا بشارت فتح رسید در سجده ی شکر…

ای بزم ترا ساغر می مجمره سوز هر روز ز ایام تو روز نوروز از گلشن اقبال تو کان خرم باد خورشید بود یک گل…

با هم دو برادر سیه فام ببین گویی که دوپاره کرده ای یک سرگین لیکن به قد پست و بلند ایشان فرق است چو سایه…

حاسد که همه دعوی لافش پوچ است از مغز حیا، چو نافش پوچ است از طبع زبان دراز، معنی مطلب شمشیر کشیده را غلافش پوچ…

دیگر ز چمن خرمی اخراج شده ست سامان گل از خزان به تاراج شده ست پروانه به بخت خویشتن می نازد بلبل به گل چراغ…

ماییم که داغ دل ما ناسور است از پای فتاده ایم و منزل دور است احوال خود از کسی چه پنهان داریم چون زلف، پریشانی…

از صحبت آن رشک ملک می ترسم زخمم، ز ملاقات نمک می ترسم یک خنده به کام دل نکردم هرگز چون طفل دبستان ز فلک…

ای بلبل خوش نغمه، مکان تو کجاست آتشکده ی آه و فغان تو کجاست تا چند درین چمن سراغ تو کنیم عنقا نه ای، آخر…

باغی دارم همچو بهشت ای بلبل باغی که بود غبار خاکش سنبل باغی که کهن قلعه ی بنگاله ازو شد قلعه ی قهقهه ز خندیدن…

چون حرف تب تو در میان می افتد پیمانه ز دست می کشان می افتد افلاک ز لرزیدن تو می لرزد برخیز، وگرنه آسمان می…

دیگر ز بهار، شورش مرغان است وز نغمه چمن چومجلس مستان است از سبزه زمانه عرصه ی کشمیر است وز لاله چمن دیار داغستان است…

ماییم و دلی که دایم از غم خون است از دایره ی ساختگی بیرون است موزونی طبع ما بود زینت ما تقطیع برای طبع ناموزون…

از شورش دریاست دلم غمخورکی خوش نیست صدای آب جز شرشرکی بار سفرم کجا به کشتی بودی چون موج مرا بودی اگر اشترکی سلیم تهرانی

ای خواجه ترا چه پیرهن می باید؟ آن جسم کثیف را کفن می باید از بهر اخ و تف تو چاه مبرز چون چاه زنخ،…

بر هرچه نگاه کردم اسباب غم است چیزی که ازو دلم شود شاد، کم است ما را به وصال او چه جای شادی ست در…

خواجه نکند نظر به سوی حلوا گویی هرگز ندیده روی حلوا در خانه ی زین هنوز اگر پای نهد اسبش مگسی شود به بوی حلوا…

دل از غم عشق گلرخان بی تاب است آغشته به خون چو لاله ی سیراب است هر جزوی ازان بود بر نوخطی گویی دل من…

مهری به دلم چو نور در باصره ای شوری به سرم چو دود در مجمره ای در بزم ز ناله بینوایم، ای کاش مطرب ز…

از شوق تو خون در دل گل می جوشد شمع از هوست به سوختن می کوشد از عکس گل روی تو دایم چون گل آیینه…

ای حاصل دور سال و ماه عالم وی سایه ی لطف تو پناه عالم تا نام و نشان ز عید در عالم هست درگاه تو…

بر خواجه ببین و قامت و رفتارش وان صعوه که شد بینی او منقارش بالاپوش است در حقیقت او را چون بال مگس، علاقه ی…

خود را چه اسیر غم ایام کنم؟ رفتم که شراب عیش در جام کنم گر دل ز برم رمید، من هم داغی بر سینه بسوزم…

رخشت که دمش علامت چوگان است در دعوی خود چو گوی در میدان است رنگین شود از رنگ خوشش دست، مگر در خانه ی زین…

مال دنیا که منعمان را جان است فرداست که صرف کار محتاجان است تا چند به پشت گاو، خر خواهد بود آخر گذر پوست به…

افسوس که از شورش این بحر خطیر عاجز گردید ناخدای تدبیر از موج به موج است گذارم، گویی مورم که رهم فتاده بر روی حصیر…

ای دشمن اهل سخن از بی سخنی در عیب هنر، کار تو گوهرشکنی انصاف چگونه در تو گنجد، که پر است بیرون تو از کبر…

بی تاب و تبم چو شمع تن می میرد می میرم اگر آتش من می میرد از آتش دوزخ دل ما را چه غم است…

دارم ز غم تو صد فغان اندر دل باری چو زمین و آسمان اندر دل عشقی چو عتاب دشمنان اندر سر مهری چو حساب دوستان…

زان طرف کله چو کاکل آید بیرون دود از دل شاخ سنبل آید بیرون در هر چمنی که روی او گل باشد از غنچه چو…

می آیی و مطلب دل این بود، بیا نزدیک شدی و شوق افزود، بیا از روزن دیده، چشم دل بر راه است ای روشنی دیده…

آسوده نه ایم یک زمان از رفتن اما نکنیم آه و فغان از رفتن از سیر و سفر چه غم سبکروحان را کی مانده شود…

ای خواجه ترا ضعیفی از پیری نیست از گرسنگی ست سستی، از سیری نیست اسبی که کشند بر ورق نقاشان گر بی حرکت بود ز…

تا افتادی ز صدر زین، ناشادم از نسبت مرکب تو خصم بادم می خواستم این الم مرا هم باشد چون اسب نداشتم، ز پا افتادم!…