قطعات بلند اقبال

مباش از این سپس در بندتحصیل کمال ای دل که کافش کاف تشبیه است یعنی مثل مال استی کمال وفضل را یکسو بنه رو فکر…

دور کن از خویشتن حرص و طمع گر بخواهی آبروی خویش را در دوعالم خواهی ار آسودگی درکن از دل آرزوی خویش را خواهی ار…

ای رخت چون گل از لطافت ولون آرزوی دلم توئی به دوکون نه چوزلف تو سنبل است از بو نه چورخسار توگل است از لون…

مرده ای را به راه می بردند یادم آمد که مردنی هم هست گفتم ای دل به فکر رفتن باش تا کی از باده غروری…

درجواب جناح حاج شوریده شیرازی فصیح الملک ای صبا رو ز من اندر برمجد الشعرا گوکه ای ازهمه صاحب نظران بهترکا چند شعری که فرستادی…

آنکه منکر گشت در حق علی منگر بدو منکر ومنگر چو در تجنیس تام افتاده اند فاش تر گویم که تا دانی نگه کن درعدد…

نبود درهمه رویزمین چو کشورفارس به ملک فارس نبودند گر مشیر وقوام بسی حرام خدا را که این نمودحلال بسی حلال خدا را که آن…

دلکی دارم وزهر طرفش می برد دلبری و دلشادم کاشکی داشتیم هزاران دل تا به هر دلبری دلی دادم بلند اقبال

ای برادر مجوی از دونان غیر بخل و طمع صفات دگر پیش تو چینه ای نمی ریزند گر معلق زنان شوی کوثر نکنندت به توبره…

کاش با تو آسمان میکرد یک کار از دو صورت چار روزی بلکه من آسوده در کنجی نشینم یا کند کورت که تو روی مرا…

خونین جگرم ز گردش چرخ افسرده دلم ز دور ایام شام است همی که می شودصبح صبح است همی که می شود شام وآگاه نشد…

آوخ آوخ که قدردانی نیست تا هنرهای خویش بشمارم شوره زاری است من کجا نگرم تخم امید در کجا کارم بلند اقبال

قوام هیچ ندارد به دلمروت ورحم گمانش اینکه خداوندگار درخواب است نه آگه است و ندارد خبر ز کبر وغرور که روزگار چو روداست وعمر…

خری با خری گفت منت ز کس نباید کشیدن پی کاه وجو دهد کاه وجو صاحب ما به ما ولی جان زما می ستاند گرو…

ای امیری که چون تو در بخشش نیست در زیر گنبد دوار گر بگویم کفت بود چون ابر اب رگاهی نگشته گوهر بار ور بگویم…

کومشیر الملک تا بیندچه سان مردمان از ارث او عشرت کنند چشم بینائی بده یا رب به خلق تا که درکار جهان عبرت کنند بلند…

حقایق نگار آمد از کربلا به کوری چشم هر آنکس عدوست نه درفارس تنها درایران زمین اگر مرد باغیرتی هست اوست بلند اقبال

آنچنان تنگ گشته دل به برم که اگر یابد آگهی دلدار آید و گوید این دهان من است که تو دزدیده ای به من بسپار…

صاحب دیوان وحکمرانی در فارس شاه غضب کرده است کشورجم را نیست سزاوار حکمرانی آنکو فرق نکرده است فربهی و ورم را بلند اقبال

خدا به ظلم نه راضی و بنده ظلم کند رضای بنده چرا برده از رضای خدا دلا خموش شو ودم مزن از این اسرار بدان…

اسم اعظم که خلق می گویند کس نمیداند و بودمستور گر به چنگ آیدت به دهر شود هر خرابی که باشدت معمور همچو خورشید آسمان…

هر صفاتی که هست ایزد را همه اندر علی بود پنهان گر طلب میکنی دلیل از من آیه هائی که هست درقرآن بلند اقبال

صاحب دیوان به فارس آمده حاکم نام نباید برد ز فارس دگر کس مملکت جم کجا وصاحب دیوان ذلت وخفت برای فارس همین بس بلند…

خدای داده ولی بنده سد راه شده که آنچه داده خداوند ما به ما نرسد زمانه ای است که کس دادرس به کس نبود به…

آن یکی گیرد زنی از بهر مال و آن دگر کس زآنکه صاحب عزت است زن مگیر از بهر مال وعزتش کاین دو را گه…

نه کسی رحم دیده در دل تو نه زدست تو بخشش وبرکت دل ودستی چنین همانبهتر که شودخون وافتد از حرکت بلند اقبال

سینه باشد صد در لفظ عرب صدر دیوانخانه ماهست پشت صد هزاران حکم ناحق می دهد گر گذاری یک قران او را به مشت بلند…

تو ببین کآسمان کج گردش به که محتاج می کندما را هر کجا تیری از بلا بیند پیشش آماج می کند ما را هر کجا…

آخر کار چون بود مردن این چنینت چرا غرور بود خانه سازی منقش از چه سبب عاقبت منزلت چو گور بود بلند اقبال

نیست ازجان ودل عزیزتری خواستم پیشکش کنم دل وجان عقل گفت ای بری ز هوش وخرد مانده ام در کمال تو حیران نبرد سوی بصره…

سیم خالص عیار هم گاهی می نهندش به امتحان در قال ماه را هم که در فلک بینی می شود گاه بدر وگاه هلال هفت…

چار حرف است نام دلبر من کاول و سیمش چهار بود عشراتش شمر که تا بر تو سر این نکته آشکار بود دیم او دو…

انبار دار صاحب دیوان کشیده تیغ خون ریزد از خلایق وباکش نه از خدا یا رب نجات ده به خلایق ز مرگ او یا رحم…

یکی مور برد از ملخ تحفه رانی به پیش سلیمان به آن جاه و حشمت مبادا که آن مور شرمنده گردد از و شد قبول…

رفیق خوب به است از برادر وفرزند اگر به دست تو آید چوجان عزیزش دار که این متاع به زور وبه زر به جد وبه…

تا نبینم تا به من ثابت نگردد چیزها با کسم ز اقرار و وزانکار صلح وجنگ نیست کرد رنگ لاجوردی فلک مورا سفید پس چه…

نصیر الملک چون از این جهان رفت نصیر الملک دیگر گشت پیدا چو پنهان گشت خورشید درخشان بشد خفاش نابینا هویدا بلند اقبال

ز اقربا ومالها ای دل مشو شادان که هست اقربایت عقربان ومالهایت مارها کاسه ات تا پر می است وکیسه ات تا پر ز زر…

به خداوند آسمان وزمین که دلم سیر گشته از دنیا کاش یکباره نیست می گردید آسمان و زمین ومافیها بلند اقبال

هر که را روزی فراخ آید به دهر هیچ باکش نیست اندر تنگ سال وآنکه آمد تنگ روزی درجهان در فراخی هم بود آشفته حال…

سه رسدکرده پریشانی عالم را چرخ دو به من داده یکی را به خم طره یار تنگتر گشته مرا دل به بر از دیده مور…

تا بهدست دوست دادم اختیار خویش ار دل مراغمگین نه از هجر است ونه از وصل شاد اومگر دور است از من تا شوم غمگین…

نام دلبر چهار حرف بود که سه حرفش یکی بود به نظر چون شودعید گوید او که بمن عید یابد تجلی و زیور بوی مشکم…

دید روباهی که روباهی دگر می دود گفت ای برادر حال چیست گفت باشد خر بگیری گفت تو نیستی خر روبهی بر جا بایست گفت…

بگو به صاحب دیوان که صاحب ایمان شو گمان مکن که برد گندم آنکه جوکارد خبر زحالت انباردار خود داری که او چه بر سر…

گرچه به ملک سخنوری شهم اما غیر طلبکارها سپاه ندارم کفش ندارم کلاه چون شودم نو کفش چو نو گرددم کلاه ندارم مال بود مار…

رحم وانصاف درمیانه خلق گشته چون پای مار و دیده مور چشم امید اگر کسی دارد از کسی جز خدا بود بی نور بلند اقبال

پی سواری خود مردمان خرندخری برای صرفه که جونیم من دهند به او به اسب تازی مایل کسی نمی گردد که خرج اوبودا فزون اگر…

مشورت کردم از خرد که نهم با دل خسته گام در گلزار گفت اگر چه روند در این فصل مرد وزن خاص وعام درگلزار گر…

درحیرتم زحال قوام وز کار چرخ روباه لنگ بین که چه سان شیر گشته است تنها قشو نگشته قلمدان همی به فارس ساطورها نگر که…