رباعیات جویای تبریزی

هر کس که ملایمت به او یار بود از خست پیشگان در آزار بود مانند مگس که از تمام اعضا با گوشهٔ چشم بیشتر کار…

غرق است به بحر جرم تا گردن من شرمنده بود دلم ز بد کردن من ای کاش که هر نقش قدم چون سوزن چاهی شود…

زان عارض لاله گون و آن خال بنفش نه فکر کلاه دارم و نه غم کفش با آن سر مژگان دل خونین مرا باشد پیوسته…

در بزم چو نیست گفتگوها به صواب در بستن لب دیده دلم فتح الباب هر جا که بود زان درازی چون موج لبریز خموشی است…

تخمی است غمت بدل فشاندیم او را وز آب دو دیده بردماندیم او را بالید چنان که ما در او گم شده ایم بنگر کآخر…

ای زنده جهانیان ز فیض نعمت بسیار بود به خلق احسان کمت باشد کشت امید ما تشنه لبان سرسبز ز یک قطرهٔ ابر کرمت جویای…

افسوس ز تخم آرزو کشتهٔ عمر وز حاصل با خون دل آغشتهٔ عمر صد حیف که در حسرتم اوقات گذشت گلدستهٔ داغ بستم از رشتهٔ…

یکه شوی ار زخواب غفلت بیدار هر سوی که بنگری بود جلوهٔ یار در هر ذره سر الهی پنهان چون معنی نازکست در خط غبار…

کان کرم است و منبع احسان است سردار جوانان و سرمردان است قوس فلک امروز به تأیید خدای در قبضهٔ قدرت خدائی خان است جویای…

ز آغاز وجود خویشتن تا انجام هرگز نزدم در ره حق جویی گام افسوس که پرکار صفت از غفلت دورم همه در لغزش پا گشت…

دایم به سراغ سر کوی تو دوم تا جان دارم به جستجوی تو دوم با آنکه ز ضعف عنکبوتی شده ام بر تار نگاه رو…

پیدایی او اگر چه باشد به کمال بیگانهٔ دید ماست آن حسن و جمال همچون نرگس به هیچ جا ره نبرد گر دیده ز شش…

ای روی تو آفتاب در چشم تمیز وی زلف سیاه تو بود عنبر بیز عمرت گویم ولی ازین می ترسم کز نسبت او تو بی…

از سنگ جفایش دل غم پیشه شکست یعنی مینای صاف اندیشه شکست غیر از دل پر درد به ما هیچ نبود زآنرو گله پهن شد…

هستی نخلی است مرتضایش ثمر است بیگانه ز حق هر که ازو بی خبر است گردون بی او سریست خالی از مغز مغز این سر…

فریاد و فغان ز جور نفس بی درد نامرد بمن چه دشمنیها که نکرد بر روی ز بس غبار خجلت دارم گردد چون رنگ بر…

زان پیش که پا فرق کنیم از سر خویش بودیم مدام طالب دلبر خویش چون غنچه به شوق گرد سرگشتن او در بیضه رسانده ایم…

داغت جتی ای شمع دلافروز خوش است مژگان توام خدنگ دلدوز خوش است هست ار به گلویت اثر سوختگی رمزی است که معشوق گلوسوز خوش…

پند پدرانه پیش ارباب ذکا تریاق آمد گرچه بود زهرنما چون عقد گهر نصیحت تلخ مرا ماریست که مهره باشد از سر تا پا جویای…

ای سید عالم بده انعام مرا زیبای قبای صحت اندام مرا خواهم کنی ای سید کونین به لطف شیرین از شربت صفا کام مرا جویای…

اسرار حقیقت همگی سر مگوست با شخص مثال خون بود در رگ و پوست یعنی نجس است چون تراوید از تو تا در تو نهانست…

وقتی گر بود همچو گوهر اشکم شد ز آتش دل کنون چون اخگر اشکم زد قطره شب هجر ز بس در طلبت یک آبله گشت…

کم دیدن این چشم سیاهم بگداخت آزرم تو ترک کج کلاهم بگداخت چون پرتو شمع بر زمین پهن شده است از شرم رخ تو تا…

دل گر ز گداز آینه سان خواهد شد چون آب سراپای روان خواهد شد مانندهٔ شمع تن دهد هر که به عشق البته که رفته…

خوب است که زخم یار کاری نبود جز لذت درد امیدواری نبود شمشیر توام کرد به یک زخم شهید با دولت تیز پایداری نبود جویای…

بی کینه دلم به سینه از فضل خداست آئینه خاطرم نه محتاج جلاست از هر که غباری به دلم جای گرفت چون گرد یتیمی گهر…

ای خواجه که بسیار خوری چون تو کم است بطنت چو دهل ز پای تا سرورم است در سیری از گرسنگی می نالد هر آرغ…

افسوس که شد به دل بهارت به خزان مغلوب جنود کفر گردید ایمان عزم سفری ز کشور دل دارد حسن تو ز خظ برزده دامن…

هر جا مژه اش خلاند نوک گزلک پاشیده نگاه نمکین کان نمک ای وای به قصد دل خونین جویا بستند کمر دو چشم او چون…

گر عاقل و دیوانه و گر زاهد و مست باید همه را رخت ز دنیا بر بست بر دهر مبند دل که مانند حباب آماده…

زآن خنجر مژگان ز بدنها جان شد ز آن هندوی چشم غارت ایمان شد پامال خرام گشت خون دل خلق تا کفش حنا به پای…

خود را هر کس ز راستیها آراست پیش ابنای دهر خار دلهاست هر سفله که پشت و روی او نیست یکی در باغ زمانه میرزای…

بی نالهٔ زار کی دعا منظور است آه بی عجز از اثر بس دور است با قامت خم تیر دعا سخت رساست از قوت ضعف…

انگار که بیش از همه شد ثروت تو افزون ز کریمان جهان همت تو با عالم ریش گاو اگر می سازی از هیچ خری کم…

از لاله و گل به رنگ و بوتر می بال از هر چه نمو کند نکوتر می بال چشم گریانم آبیار است ترا ای داغ…

هر کس از وضع خود گریزان گردد شاید که بری ز نور ایمان گردد باشد در دیده ها بعینه زنار از دانه چو تار سبحه…

طعن این همه بر چرخ ستم پیشه مزن با دست و زبان سنگ بر این شیشه مزن زشت است مذمت جهان زاهل جهان شاخی که…

دنیاداری با علم به مردن عجب است فکر خواب و خیال خوردن عجب است چون هست یقینت که سفر باید کرد اندیشهٔ زاد ره نکردن…

خواهی دل روشن از چو مهر انور صیقل کنش از موجهٔ خوناب جگر بر صاف دل اسرار خفی پنهان نیست خط از عینک جلی نماید…

با عمر دو روز اینهمه رعنایی چیست مغروری و مستی و تن آسایی چیست چون صورت دیوار لباسی همه تن ای خانه خراب این خودآرایی…

ای پشت پناه اهل ایمان در تو تو قنبر قنبری و من قنبر تو باشد از سایه ات هما فیض اندوز تا سایهٔ مرتضی بود…

از رنجش او دلم مشوق باشد بی طاقت و ناصبور و ناخوش باشد از جوش فسردگی شود بسته چو شمع سرچشمهٔ اشکم ار ز آتش…

نیرنگ ز بس زلف گرهگیر تر است دام و دانه ز خویش زنجیرتر است کی سیر ز جان شود بیک زخم دلم زین آب برنده…

عشق جانکاه را ز دستت ندهی هشدار این راه را ز دستت ندهی در ناله بکوش تا نفس در قفس است سررشتهٔ آه را ز…

دل خون شدم از نگاه دزدیدن تو وز دامن اختلاط بر چیدن تو از لذت آشتی خبر یافته ای پیداست ز لحظه لحظه زنجیدن تو…

خواهی که بدستت افتد آن در خوشاب جویا به سوی بحر حقیقت بشتاب در عشق مجاز هر که خود را در باخت از سیل سراب…

بدگوهری ار به نیکیت بسته کمر بیگانه از آن نکوئیش دان گوهر از دیدهٔ عینک مطلب بینایی هر چند کند تقویت نور نظر جویای تبریزی

ای آنکه دلت گشته ز امساک تو خون نبود دهنت از تو به نانی ممنون تا بستاند لقمه ز دستت از حرص آید فم معده…

از خلق چه اندیشه به ارباب هنر وز خصمی این طایفه شانرا چه ضرر هر چند که آستین بر آن افشانند خاموش نمی شود چراغ…

هر کس به دروغ خویش را بگمارد کذب از روش کلام او می بارد در عین دروغ گفتنش مکث کند ضیق النفسی چو صبح کاذب…