مقطعات ادیب الممالک

مهترابا یگانه منشی تو گرچه ایراد من خلاف بود لیک از من بگو که در بروات ای دو سر قاف این چه قاف بود

ماده تاریخ شاه چون مجلس مقدس را از دم توپ کینه زد آتش بهر تاریخ آن امیری گفت «ارشدالدوله توپچی جاکش »

گه گشاید حجاب و گه بندد شاهد پشت پرده را ماند جلوه ها می کند ز پرده حسن بار هر هفت کرده را ماند می…

قطعه در خرابی مجلس ملی و نکوهش محمدعلی میرزا آلوده شاه دامن خود با خون اندود زر به چهره تابان مس با گرگ یار شد…

شنیدم از پی یک لمحه خواب مؤمن را ثواب طاعت چل ساله آید از یزدان بر این قیاس وزیر است اولین مؤمن مسلم است سخن…

ز تیز کیان فایده است آن بروت که چون بادگیر کشد تیغ تیز بدست بزرگان ز بس ریخت آب نباشد چنو در جهان آبریز

در موقع دومین جشن مجلس شورای ملی گوید بیا که رشک گلستان شد است خارستان شمیم باد بهار آید از بهارستان دیار ما را طغرا…

در رحلت مظفرالدین شاه تو مپندار شه مظفر مرد شاه با عدل و داد کی میرد عالمی را گرفته بود به عدل رفت تا عالم…

خطاب به میرزا احمدخان اشتری الحذر ای مدعی العموم که دزدی شرط قضا شد چو در نماز طهارت خاصه به عدلیه کز قضا نبرد کام…

حکایت من و این کدخدا در این سامان بگویم ار چه دل از گفتنش پریشان شد نظیر قصه آن شاهباز سلطانی است که در خرابه…

تاریخ کشته شدن جعفرخان رشیدالسلطان و علیخان ارشدالدوله در شهر رمضان المبارک رشید و ارشد به جنگ ملت زاسب هستی شده پیاده رشیدسلطان نخست از…

بخوان و خانه ات گر شکر و زر شود خرمن گدا و دزد ناید باین راه دراز و لقمه تلخ مرا پا رنج و دندان…

ای ملک ملک فضل ای که خرد را از کلماتت ذخیرتست و مؤنه اشراق ار پرتوی ز شرق دیدی تیره نمودی روان ابن کمونه یک…

امیرزاده مهین فتح سلطنت چون شد که گشت وعده دیدار من فراموشش گوزن شیر شکارست و چرخ روبه باز دچار کرده ز افسون به خواب…

از حکایات بخشش قاآن به شهری کش از بس هوا بود سرد ز سردی کس آنجا زراعت نکرد ترب کاشت مردی و آمد ببار از…

مسمط راز تیموری بشنو ای فرزند تا ازین دفتر خوانمت از بر راز تیموری یک گروهی را بینم اندر سر جقه عدل است تاج منصوری…

ماده تاریخ میرزا علی اکبرخان پسر میرزاعلی قائم مقام در صفر ویرانه کرد چرخ بستان و کاخ ما شد تنگنا غم قصر فراخ ما آن…

گفتی ای دوست مرا با چه سمت می شمری من چگویم که تو از حال دلم آگاهی کار من چاکری و کار تو فرماندهی است…

فراموشم نشد پندی که میگفت به پور خویش پیری در بخارا که گر در کار خود جنبش کند مرد توان سفتن به سوزن کوه خارا

شب پاسی را هر آنکه آماده کند باید که به جام نیلگون باده کند تاریخ زه مادر فیروز اینست گربه به فراش موش سه زاده…

ز ده مویز کسی کو طلب کند گندم چو ابلهی است که جوید ز یاسمین گشنیز مویز زاده تاک است و نان سلاله خاک نژاد…

در مقدمه طبع شاهنامه در وصف دربار مظفرالدین شاه در بوستان سروش همی روید از درخت وز آسمان ببارد دانش ز ماه و هور تابد…

در جواب کسیکه از وی تلخنه دوغ خواسته فرماید ای آن کسی که گرفته است آسمان شرف ز آفتاب کمالت همیشه فرو فروغ درون مزرع…

خطاب به خازن عدلیه خازن صندوق عدلیه شدی تا بداند مؤمن و گبر و جهود کز برای مرده ات تا بیست پشت اندرین صندوق جز…

خداوندا توئی امروز در ملک چراغ مملکت شمع قبیله بتانت بحر دانش را سفینه کلامت بیت حکمت را عقیله جمال دانش از رویت هویدا چو…

تاریخ جلوس مظفرالدین شاه تاریخ جلوس شه مظفر آن خسرو آفتاب تمکین جستم ز خرد نکو سرائید لفظی خوش و گفته نوآیین گفتا که دو…

بسکه از بخت خویش مایوسم جاودان اندرین سرای سپنج روز تا شب بسان نرادان با غم دل همی زنم شش و پنج استخوانیست پیکرم بی…

ای مجیرالسلطنه از سعدالملک دفتری دارم ز سر تا پا گله گر بگوئی بنده را کز دامنم دست برکش چون نیم او را لله پاسخت…

آن را که پدر تجربت و فضل نیاموخت زود است که از کار فلک تجربه گیرد و آن خوی که گردون نکند چاره او را…

ارشدالدوله ای که پیش لبت با زبان فصیح خاموشم روز جمعه فرامشم نکنی ای که هرگز نه ای فراموشم

من که بی تاج و تخت و گنج و سپاه در اقالیم سبعه سلطانم بی قیاس مقام و منصب و مال بنده مصطفی قلی خانم

ماده تاریخ قنات نوین نیر الدوله در مشهد در زمان شهریار دادگر «شه مظفر» خسرو گیتی ستان داور مشرق زمین «سلطان حسین » آنکه رایش…

گفت آذرباد مهر اسپنتمان هرکرا این پنج شاد از بعث و نشر شرم یزدان و شکوه مردمان بیم دوزخ مهر جان امید حشر

عمید سلطنه سردار امجد آنکه ندید دو چشم گیتی چون او یکی سپهبد راد دو چیز بنده فرمان اوست خامه و تیغ دو چیز زنده…

شاد زی ای شهریار قدر دان کز فضل تو گشت بازار معارف گرم و پشت دین قوی قطب عالم باش و خورشید جهان اندر زمین…

ذیل تصویر خود در مدح نقش نقاش نوشته حبذا نقشی که بنمود آشکارا میر خضر آساز کلک چون مسیحا میرزین العابدین نقاش ایران کش همی…

در مقدمه شاهنامه فروشد به فرمان یزدان پاک ز رخشنده گردون بر این تیره خاک یکی نامه آسمانی بدست نبشته در آن راز بالا و…

در تهنیت ولادت چو بر شد هفت ساعت ثلث کم از شام دوشنبه شد اندر نیم شب ناگه چراغ صبحگه روشن نهم از ماه شوال…

خطاب به آقای میرزا احمدخان مدعی العموم چامه من پیش گفتارت بدان ماند که کس در سپهر آرد ستاره در بهشت آرد گیا چون فراوان…

حسرت نعمت چون در زریق که اکنون ملک حاجی حسینقلی خان نظام الدوله است جناب بیگلربیکی آذربایجان که شمس المعالی در حسرت نعمت وی مرده…

تاجگذاری پادشاه آفتابی است تاج شاهنشاه سایه گستر بفرق ظل اله آفتابی فراز سایه حق سایه ای زآفتاب هشته کلاه آفتابی که زهره و مه…

بر نثار خاک راهت ای نگار سنگدل چند چیز آورده ام کز نامشان هستم خجل سکر از شکر شراب از شعر و مشک از نوک…

ای که دایم کدیور قلمم تخم مهرت به مزرع دل کاشت در حضور تو خامه ام شرحی غم دل را درین صحیفه نگاشت پختم از…

امیر حشمت جادوکش آنکه در گیتی سپاهیئی است به میدان جنگ مریخش چو کرد تخلیه تبریز را ز لشکر روس «امیر حشمت جادوکش » است…

ادیب گفت بر اندام ملک و پیکر دین لباس عافیت از تیغ ظلم چاک شده حکیم گفت ازین خاک امید خیر مدار که صد هزار…

همه صاف طینت همه پاکدامن همه با شهامت همه با فتوت همه شیر خورده ز پستان دانش همه بسته با علم عقد اخوت همه زاده…

مگرد ای پسر گرد دانش که دانش تنت غرق اندوه تا گردن آرد ره ابلهی جوی کآیین فکرت ترا روز تا شب به خون خوردن…

ماده تاریخ عزل عین الدوله چونکه براخیه خر میر آخور عشوه هایش همه دروغی شد ماست را کیسه کرد و کلک قضا بهر تاریخ گفت…

گفت با جفت خویش شیخ حسن کای پری پیکر لطیف اندام تا که در مستراح عبدعظیم بودم ابریق دار خاصه و عام اندران مرتع خصیب…

عید غدیر در مجلس عقد ظهیرالاسلام دوش از جناب آصف پیک بشارت آمد کز حضرت سلیمان عشرت اشارت آمد امروز جای هر کس پیدا شود…