فی الطامات و فی الاقاویل المختلفة اوحدالدین کرمانی

آن یافت که بودم به ملولی گم شد صد گونه فضایل به فضولی گم شد من بودم و یک دل که خدا را می جست…

ای غم تو مراد من به جان در مشکن وی هجر به سینه ام سنان در مشکن امشب که دلم به کام خواهد که رسد…

بر نفس خودت نئی به کلّی ظالم آن کن که دلی از تو بماند سالم پهلوی تو باید که پر از علم بود در پهلوی…

چون نیستم از امیر جز دردسری خواهی پدر امیر و خواهی پسری چون می نرسد دور به صاحب هنری خواهی تو وزیر باش و خواهی…

زین سان که منم گر تو تویی آخر کار ما را بَدَل سجاده باشد زنّار در پای خودم فتاده بینی یکبار از دست قدح فتاده…

گر حکم جهان زیر نگین داشتمی بر خاک درت نثار چین داشتمی زآنجا که تویی مرا چنین می داری گر من توَمی تو را چنین…

مستم کن و هرچه هست بستان و برو در چارسوی بلا بخوابان و برو ور زانچ بخواهی که نشینی با من منشین به وصال خویش…

یک حاجت بی‌دلی روا می‌نکنند یک وعدهٔ عاشقی وفا می‌نکنند این است غم ما که درین تنها[ی]ی ما را به غم خویش رها می‌نکنند اوحدالدین…

انصاف زاختلاف ایّام فرق پیدا کردی به گفت حق را الحق آنجا که کمال کبریای قدم است توحید من و کفر تو باشد مطلق اوحدالدین…

ای عادت تو وعدهٔ باطل دادن در جام شکر شربت قاتل دادن وآن زلف شکستهٔ تو را دادم دل کز لطف بود شکسته را دل…

بی وصل توَم مباد هرگز نفسی جز درد توَم مباد فریادرسی عمر من اگر زهجر کوتاه شود بالای دراز تو بماناد بسی اوحدالدین کرمانی

چون دید دلم عارض شهر آرایش سر بر پایش نهاد از سودایش دانی که چرا فتاد زلفش در پای تا بردارد سر دلم از پایش…

روز رخ تو کسوت شب می دارد شب جانب روز تو عجب می دارد گر زانک نه دود دل من شد خط تو پا بر…

گر دل زتو وصل دید اگر هجران دید از غایت اخلاص همه یکسان دید تو جان منی اگر نبینم چه عجب شرط است که جان…

ماییم که آیت صواب از ما شد ما غرقه در آتشیم و آب از ما شد از بهر تفرّجی به میخانه شدیم صد کوی خرابات…

آنجا که عنایت خدایی باشد فسق آخر به زپارسایی باشد و آنجای که قهر کبریایی باشد سجّاده نشین کلیسیایی باشد اوحدالدین کرمانی

ای عقل همیشه از طرب تنها باش وای صبر درین واقعه اندروا باش ای دل تو به پای بسته از دست مده وای جان زدست…

پیری ز خرابات برون آمد مست سجّاده به کول و کوزهٔ باده به دست گفتم پیرا تو را به دل ایمان هست؟ ایمان به دل…

چون می ناید زما دمی درخور او ما را نبود هیچ مقامی بر او تدبیر همان است که بر خاک درش دریوزه همی کنیم ما…

دل را چو فتاد با غم عشق تو رای چندانک توانی به غمش می افزای تا جان دارم دست من و دامن تو زین سر…

گر دل زتو بگسلد فراموشش باد وز باد تو در آتش غم جوشش باد وآن کس که زسودای تو عیشی دارد گر دشمن جان من…

من سوخته گر در طمع خام افتم از جوی خوش تو ای دلارام افتم لطف تو مرا کشید در دام ارنه زان مرغ نیم که…

از بخت بدت اگر شکایت باشد یا درد دلت ازو به غایت باشد زنهار به انتقام مشغول مشو بد را بدی خویش کفایت باشد اوحدالدین…

آنها که ازو پیاله نوشی بزنند بی هیچ شکی خانه فروشی بزنند از عادت و رسم خویش بیرون آیند بر مدرسه بگذرند و دوشی بزنند…

ای گشته لبت آتش جان را تریاک آب چشمم ببرد عالم همه پاک آن دل که ز دست من برون رفت چو باد در پای…

تا آتش رخسار تو را دود نبود روزیم به بوسه ای نبودم خشنود اکنون که شد از آتش رویت پردود بسیار پشیمان شوی و نبود…

چون دید دلم که شکل موزون داری خود را به تو داد تا توَش چون داری دل جام جهان نماست نه جام شراب کش روز…

روزی بینی مرا و رندی سه چهار سجّاده گرو کرده به پیش خمّار مستک شده و نعره زنان در بازار کای مدّعیان صلای عشق «اوحد»…

گر عاقلی آن بکن که یزدان فرمود وآن چیز که خیر تست او آن فرمود سبحان چو تو را حساب خواهد کردن شاید گفتن تو…

من معذورم اگر شوم هرزه درای با عشق تو عقل کی بماند برجای چون مظهر مظهرت منم در همه جای شاید که به من فخر…

از آن لطیف تر بت دلکش بین وز مشک خطی کشیده بر آتش بین وآنگه من و این خوش پسر از باد اجل در خاک…

او را که به رایگان گران خواهد بود او را ز وصالش چه نشان خواهد بود آن را که همه مایهٔ وی افلاس است هر…

ای مست غمت عاقل و دیوانه به هم وندر ره تو مسجد و بتخانَه به هم در عشق تو جان بداده بیگانه و خویش در…

تا در پی این فزون و آن کم باشی حاصل همه آن بود که با غم باشی بیهوده چه در غصّهٔ عالم باشی می کوش…

دانی که چرا سیاه گشت آن رخسار من باز نمایم سبب آن هشدار او زآتش رخسار دلم را می سوخت دود دل من درو رسید…

ساقی به صبوحی می ناب اندر ده مستان شبانه را شراب اندر ده مستیم و خراب در خرابات فنا بانگی بده و [باز] خراب اندر…

گر دیدهٔ تو بتافت کامل مردی باید که تو را ازو نشیند گردی این قدر یقین دان که در اینجا کس نیست کاو درخور حال…

هر چند کسی نیست که هست الّا او باید که تو فرق بینی از خود تا او با او بودن خوش است لیکن بی خود…

ابروت که آسمان بیاراید ازو خورشید چو با هلال بنماید ازو روزم شب گشت رسم عیدی بفرست خرمای لبت که بوی شیر آید ازو اوحدالدین…

آنها که فلک وفا نکرد ایشان را وصل من و تو بد اوفتاد ایشان را خواهند مرا زخدمتت باز بُرند یارب که زبان بریده باد…

با ما خبری نداری ای بینایی از روی تو گل همی کند رعنایی گر تو رخ خویش را به گل بنمایی چون بلبل مست گل…

تا بتوانی ضد خداوندی گیر با صبر بکوش و کنج خرسندی گیر خواهی که همیشه نیک باشد کارت از بد ببُر و به نیک پیوندی…

در پختن سودای تو چون من خامم توسن شد و بی ثبات طبع و گامم انگشت نمای جمله خاص و عامم ای دوست ببین کز…

سلطان خودم خدمت سلطان نکنم وز بهر دو نان خدمت دونان نکنم نفس سگ من بِدَست و من سگبانم از بهر سگی خدمت سگبان نکنم…

گر نام نباشد به جهان ننگ اینک ور صلح نباشد به جهان جنگ اینک ساقی می لعل و ارغوان رنگ اینک ای هرکه نمی‌خورد سر…

نفس سره ام همّت گردون نکشد رگ از تن من به جز فریدون نکشد سالوس نمی کنم ولی گر بکنم سالوس کنم که گاو گردون…

از خوردن باده دوش حالم بگرفت ساقی به دو دست هر دو بالم بگرفت زین پس من و شاهدان و میخانه و می کز خرقه…

او را خواهی، بگیر یک دم کم خود در عالم او کی رسی از عالم خود هر دم گویی که من ملولم چه کنم ای…

با قوّت پیل مور می باید بود با ملک دو کون عور می باید بود مردم به ادب رسند جایی که رسند می باید دید…

پرسید زدل دیده که گر ناشادی در من ره خونابه چرا نگشادی دل گفت تو جرم خویش بر ما چه نهی در دام بلا به…